1. ఆయన సంచరించుచు యెరికో పట్టణములో ప్రవేశించి

1. He entered Jericho and was passing through it.

2. దానిగుండా పోవుచుండెను. ఇదిగో సుంకపు గుత్తదారుడును ధనవంతుడునైన జక్కయ్య అను పేరుగల ఒకడు

2. A man was there named Zacchaeus; he was a chief tax collector and was rich.

3. యేసు ఎవరోయని చూడగోరెనుగాని, పొట్టి వాడైనందున జనులు గుంపుకూడి యుండుట వలన చూడలేకపోయెను.

3. He was trying to see who Jesus was, but on account of the crowd he could not, because he was short in stature.

4. అప్పుడు యేసు ఆ త్రోవను రానైయుండెను గనుక అతడు ముందుగా పరుగెత్తి, ఆయనను చూచుటకు ఒక మేడి చెట్టెక్కెను.

4. So he ran ahead and climbed a sycamore tree to see him, because he was going to pass that way.

5. యేసు ఆ చోటికి వచ్చినప్పుడు, కన్నులెత్తి చూచి జక్కయ్యా త్వరగా దిగుము, నేడు నేను నీ యింట నుండవలసియున్నదని అతనితో చెప్పగా

5. When Jesus came to the place, he looked up and said to him, Zacchaeus, hurry and come down; for I must stay at your house today.

6. అతడు త్వరగా దిగి సంతోషముతో ఆయనను చేర్చుకొనెను.

6. So he hurried down and was happy to welcome him.

7. అందరు అది చూచి ఈయన పాపియైన మనుష్యునియొద్ద బసచేయ వెళ్లెనని చాల సణుగుకొనిరి.

7. All who saw it began to grumble and said, He has gone to be the guest of one who is a sinner.

8. జక్కయ్య నిలువబడి ఇదిగో ప్రభువా, నా ఆస్తిలో సగము బీదలకిచ్చుచున్నాను; నేనెవనియొద్ద నైనను అన్యాయముగా దేనినైనను తీసికొనినయెడల అతనికి నాలుగంతలు మరల చెల్లింతునని ప్రభువుతో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 22:1

8. Zacchaeus stood there and said to the Lord, Look, half of my possessions, Lord, I will give to the poor; and if I have defrauded anyone of anything, I will pay back four times as much.

9. అందుకు యేసు ఇతడును అబ్రాహాము కుమారుడే; ఎందుకనగా నేడు ఈ యింటికి రక్షణ వచ్చియున్నది.

9. Then Jesus said to him, Today salvation has come to this house, because he too is a son of Abraham.

10. నశించినదానిని వెదకి రక్షించుటకు మనుష్యకుమారుడు వచ్చెనని అతనితో చెప్పెను.
యెహెఙ్కేలు 34:16

10. For the Son of Man came to seek out and to save the lost.

11. వారు ఈ మాటలు వినుచుండగా తాను యెరూషలేమునకు సమీపమున ఉండుటవలనను, దేవుని రాజ్యము వెంటనే అగుపడునని వారు తలంచుటవలనను, ఆయన మరియొక ఉపమానము చెప్పెను. ఏమనగా,

11. As they were listening to this, he went on to tell a parable, because he was near Jerusalem, and because they supposed that the kingdom of God was to appear immediately.

12. రాజ కుమారుడొక రాజ్యము సంపాదించుకొని మరల రావలెనని దూరదేశమునకు ప్రయాణమై

12. So he said, A nobleman went to a distant country to get royal power for himself and then return.

13. తన దాసులను పది మందిని పిలిచి వారికి పది మినాలనిచ్చి నేను వచ్చు వరకు వ్యాపారము చేయుడని వారితో చెప్పెను.

13. He summoned ten of his slaves, and gave them ten pounds, and said to them, 'Do business with these until I come back.'

14. అయితే అతని పట్టణస్థులతని ద్వేషించి ఇతడు మమ్ము నేలుట మా కిష్టము లేదని అతని వెనుక రాయబారము పంపిరి.

14. But the citizens of his country hated him and sent a delegation after him, saying, 'We do not want this man to rule over us.'

15. అతడా రాజ్యము సంపాదించుకొని తిరిగి వచ్చినప్పుడు, ప్రతివాడును వ్యాపారమువలన ఏమేమి సంపాదించెనో తెలిసికొనుటకై తాను సొమ్మిచ్చిన దాసులను తనయొద్దకు పిలువుమని ఆజ్ఞాపించెను.

15. When he returned, having received royal power, he ordered these slaves, to whom he had given the money, to be summoned so that he might find out what they had gained by trading.

16. మొదటివాడాయన యెదుటికి వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన పది మినాలు లభించెనని చెప్పగా

16. The first came forward and said, 'Lord, your pound has made ten more pounds.'

17. అతడు భళా, మంచి దాసుడా, నీవు ఈ కొంచెములో నమ్మకముగా ఉంటివి గనుక పది పట్టణముల మీద అధికారివై యుండుమని వానితో చెప్పెను.

17. He said to him, 'Well done, good slave! Because you have been trustworthy in a very small thing, take charge of ten cities.'

18. అంతట రెండవవాడు వచ్చి అయ్యా, నీ మినావలన అయిదు మినాలు లభించెననగా

18. Then the second came, saying, 'Lord, your pound has made five pounds.'

19. అతడు నీవును అయిదు పట్టణములమీద ఉండుమని అతనితో చెప్పెను.

19. He said to him, 'And you, rule over five cities.'

20. అంతట మరియొకడు వచ్చి అయ్యా, యిదిగో నీ మినా;

20. Then the other came, saying, 'Lord, here is your pound. I wrapped it up in a piece of cloth,

21. నీవు పెట్టనిదానిని ఎత్తికొనువాడవును, విత్తనిదానిని కోయువాడవునైన కఠినుడవు గనుక, నీకు భయపడి దీనిని రుమాలున కట్టి ఉంచితినని చెప్పెను.

21. for I was afraid of you, because you are a harsh man; you take what you did not deposit, and reap what you did not sow.'

22. అందుకతడు - చెడ్డ దాసుడా, నీ నోటి మాటనుబట్టియే నీకు తీర్పు తీర్చుదును; నేను పెట్టనిదానిని ఎత్తువాడను, విత్తనిదానిని కోయువాడనునైన కఠినుడనని నీకు తెలిసియుండగా

22. He said to him, 'I will judge you by your own words, you wicked slave! You knew, did you, that I was a harsh man, taking what I did not deposit and reaping what I did not sow?

23. నీవెందుకు నా సొమ్ము సాహుకారులయొద్ద నుంచలేదు? అట్లు చేసి యుండినయెడల నేను వచ్చి వడ్డితో దానిని తీసికొందునే అని వానితో చెప్పి

23. Why then did you not put my money into the bank? Then when I returned, I could have collected it with interest.'

24. వీనియొద్దనుండి ఆ మినా తీసివేసి పది మినాలు గలవాని కియ్యుడని దగ్గర నిలిచినవారితో చెప్పెను.

24. He said to the bystanders, 'Take the pound from him and give it to the one who has ten pounds.'

25. వారు అయ్యా, వానికి పది మినాలు కలవే అనిరి.

25. (And they said to him, 'Lord, he has ten pounds!')

26. అందుకతడు కలిగిన ప్రతివానికిని ఇయ్యబడును, లేనివానియొద్దనుండి వానికి కలిగినదియు తీసివేయబడునని మీతో చెప్పుచున్నాను.

26. 'I tell you, to all those who have, more will be given; but from those who have nothing, even what they have will be taken away.

27. మరియు నేను తమ్మును ఏలుటకు ఇష్టములేని నా శత్రువులను ఇక్కడికి తీసికొనివచ్చి నాయెదుట సంహరించుడని చెప్పెను.

27. But as for these enemies of mine who did not want me to be king over them-- bring them here and slaughter them in my presence.'

28. యేసు ఈ మాటలు చెప్పి యెరూషలేమునకు వెళ్లవలెనని ముందు సాగిపోయెను.

28. After he had said this, he went on ahead, going up to Jerusalem.

29. ఆయన ఒలీవల కొండదగ్గరనున్న బేత్పగే బేతనియ అను గ్రామముల సమీపమునకు వచ్చినప్పుడు, తన శిష్యుల నిద్దరిని పిలిచి

29. When he had come near Bethphage and Bethany, at the place called the Mount of Olives, he sent two of the disciples,

30. మీరు ఎదుటనున్న గ్రామమునకు వెళ్లుడి; అందులో మీరు ప్రవేశింపగానే కట్టబడియున్న ఒక గాడిదపిల్ల మీకు కనబడును; దానిమీద ఏ మనుష్యుడును ఎన్నడు కూర్చుండలేదు; దానిని విప్పి తోలుకొని రండి.

30. saying, Go into the village ahead of you, and as you enter it you will find tied there a colt that has never been ridden. Untie it and bring it here.

31. ఎవరైనను మీరెందుకు దీని విప్పుచున్నారని మిమ్ము నడిగినయెడల ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదని అతనితో చెప్పుడని చెప్పి వారిని పంపెను.

31. If anyone asks you, 'Why are you untying it?' just say this, 'The Lord needs it.'

32. పంపబడిన వారు వెళ్లి, ఆయన తమతో చెప్పినట్టే కనుగొని

32. So those who were sent departed and found it as he had told them.

33. ఆ గాడిదపిల్లను విప్పుచుండగా దాని యజమానులుమీరు, గాడిద పిల్లను ఎందుకు విప్పుచున్నారని వారి నడిగిరి.

33. As they were untying the colt, its owners asked them, Why are you untying the colt?

34. అందుకు వారు ఇది ప్రభువునకు కావలసియున్నదనిరి.

34. They said, The Lord needs it.

35. తరువాత వారు యేసునొద్దకు దానిని తోలుకొని వచ్చి, ఆ గాడిదపిల్ల మీద తమ బట్టలువేసి, యేసును దానిమీద ఎక్కించి,

35. Then they brought it to Jesus; and after throwing their cloaks on the colt, they set Jesus on it.

36. ఆయన వెళ్లుచుండగా తమ బట్టలు దారిపొడుగున పరచిరి.
2 రాజులు 9:13

36. As he rode along, people kept spreading their cloaks on the road.

37. ఒలీవలకొండనుండి దిగుచోటికి ఆయన సమీపించుచున్నప్పుడు శిష్యుల సమూహమంతయు సంతోషించుచు

37. As he was now approaching the path down from the Mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to praise God joyfully with a loud voice for all the deeds of power that they had seen,

38. ప్రభువు పేరట వచ్చు రాజు స్తుతింపబడునుగాక పరలోకమందు సమాధానమును సర్వోన్నతమైన స్థలములలో మహిమయు ఉండునుగాక అని తాము చూచిన అద్భుతములన్నిటినిగూర్చి మహా శబ్దముతో దేవుని స్తోత్రము చేయసాగిరి.
కీర్తనల గ్రంథము 118:25-26

38. saying, Blessed is the king who comes in the name of the Lord! Peace in heaven, and glory in the highest heaven!

39. ఆ సమూహములో ఉన్న కొందరు పరిసయ్యులు బోధకుడా, నీ శిష్యులను గద్దింపుమని ఆయనతో చెప్పగా

39. Some of the Pharisees in the crowd said to him, Teacher, order your disciples to stop.

40. ఆయన వారిని చూచివీరు ఊరకుండినయెడల ఈ రాళ్లు కేకలు వేయునని మీతో చెప్పుచున్నాననెను.

40. He answered, I tell you, if these were silent, the stones would shout out.

41. ఆయన పట్టణమునకు సమీపించినప్పుడు దానిని చూచి దాని విషయమై యేడ్చి

41. As he came near and saw the city, he wept over it,

42. నీవును ఈ నీ దినమందైనను సమాధానసంబంధమైన సంగతులను తెలిసికొనినయెడల నీకెంతో మేలు; గాని యిప్పుడవి నీ కన్నులకు మరుగు చేయబడియున్నవి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 32:29, యెషయా 6:9-10

42. saying, If you, even you, had only recognized on this day the things that make for peace! But now they are hidden from your eyes.

43. (ప్రభువు) నిన్ను దర్శించిన కాలము నీవు ఎరుగకుంటివి గనుక నీ శత్రువులు నీ చుట్టు గట్టు కట్టి ముట్టడివేసి, అన్ని ప్రక్కలను నిన్ను అరికట్టి, నీలోనున్న నీ పిల్లలతో కూడ నిన్ను నేల కలిపి

43. Indeed, the days will come upon you, when your enemies will set up ramparts around you and surround you, and hem you in on every side.

44. నీలో రాతిమీద రాయి నిలిచియుండ నియ్యని దినములు వచ్చునని చెప్పెను.
కీర్తనల గ్రంథము 137:9

44. They will crush you to the ground, you and your children within you, and they will not leave within you one stone upon another; because you did not recognize the time of your visitation from God.

45. ఆయన దేవాలయములో ప్రవేశించి అందులో విక్రయము చేయువారితో నా మందిరము ప్రార్థన మందిరము అని వ్రాయబడియున్నది.

45. Then he entered the temple and began to drive out those who were selling things there;

46. అయితే మీరు దానిని దొంగల గుహగా చేసితిరని చెప్పి వారిని వెళ్లగొట్ట నారంభించెను.
యెషయా 56:7, యిర్మియా 7:11

46. and he said, It is written, 'My house shall be a house of prayer'; but you have made it a den of robbers.

47. ఆయన ప్రతిదినమును దేవాలయములో బోధించుచున్నప్పుడు, ప్రధానయాజకులును శాస్త్రులును ప్రజలలో ప్రధానులును ఆయనను నాశనముచేయ జూచుచుండిరి గాని

47. Every day he was teaching in the temple. The chief priests, the scribes, and the leaders of the people kept looking for a way to kill him;

48. ప్రజలందరు ఆయన వాక్యమును వినుటకు ఆయనను హత్తుకొని యుండిరి గనుక ఏమి చేయవలెనో వారికి తోచలేదు.

48. but they did not find anything they could do, for all the people were spellbound by what they heard.