1. సుగంధతైలముకంటె మంచి పేరు మేలు; ఒకని జన్మ దినముకంటె మరణదినమే మేలు.

1. Better a name, than precious ointment, and the day of death, than the day of one's birth.

2. విందు జరుగుచున్న యింటికి పోవుటకంటె ప్రలాపించుచున్నవారి యింటికి పోవుట మేలు; ఏలయనగా మరణము అందరికినివచ్చును గనుక బ్రదుకువారు దానిని మనస్సున పెట్టుదురు.

2. Better to go to the house of mourning, than to go to the house of banqueting, for, that, is the end of all men, and, the living, should take it to his heart.

3. నవ్వుటకంటె దుఃఖపడుట మేలు; ఏలయనగా ఖిన్నమైన ముఖము హృదయమును గుణపరచును.

3. Better is grief than laughter, for, by the marring of the face, amended is the heart.

4. జ్ఞానుల మనస్సు ప్రలాపించువారి యింటిమీదనుండును; అయితే బుద్ధిహీనుల తలంపు సంతోషించువారి మధ్యనుండును.

4. The heart of the wise, is in the house of mourning, but, the heart of dullards, in the house of mirth.

5. బుద్ధిహీనుల పాటలు వినుటకంటె జ్ఞానుల గద్దింపు వినుట మేలు.

5. Better to hear the rebuke of the wise, than for any man to hear the song of dullards,

6. ఏలయనగా బానక్రింద చిటపటయను చితుకుల మంట ఎట్టిదో బుద్ధిహీనుల నవ్వు అట్టిదే; ఇదియు వ్యర్థము.

6. For, as the crackling of thorns under a pot, so, is the laughter of the dullard, even this, then, was vanity.

7. అన్యాయము చేయుటవలన జ్ఞానులు తమ బుద్ధిని కోలుపోవుదురు; లంచము పుచ్చుకొనుటచేత మనస్సు చెడును.

7. For, oppression, maddeneth the wise, and a bribe, destroyeth the understanding.

8. కార్యారంభముకంటె కార్యాంతము మేలు; అహంకారము గలవానికంటె శాంతముగలవాడు శ్రేష్ఠుడు

8. Better the latter end of a thing, than the beginning thereof, Better a patient spirit, than a haughty spirit.

9. ఆత్రపడి కోపపడవద్దు; బుద్ధిహీనుల అంతరింద్రియములందు కోపము సుఖనివాసము చేయును.
యాకోబు 1:19

9. Do not be rash in thy spirit, to be indignant, for, indignation, in the bosom of dullards, doth remain.

10. ఈ దినములకంటె మునుపటి దినములు ఏల క్షేమకరములు అని యడుగవద్దు; ఈ ప్రశ్నవేయుట జ్ఞానయుక్తము కాదు

10. Do not say, What hath happened, that, the former days, were better than these? for, not wisely, askest thou concerning this.

11. జ్ఞానము స్వాస్థ్యమంత యుపయోగము; సూర్యుని క్రింద బ్రదుకువారికి అది లాభకరము.

11. Good is wisdom, with an inheritance, and a profit, to such as see the sun.

12. జ్ఞానము ఆశ్రయాస్పదము, ద్రవ్యము ఆశ్రయాస్పదము; అయితే జ్ఞానము దాని పొందిన వారి ప్రాణమును రక్షించును; ఇదే జ్ఞానమువలన కలుగు లాభము.

12. For, a protection, is wisdom, and, a protection, is silver, but, the advantage of knowledge, is, that, wisdom, giveth life to the possessors thereof.

13. దేవుని క్రియలను ధ్యానించుము; ఆయన వంకరగా చేసినదానిని ఎవడు చక్కపరచును?

13. Consider the work of God, for who can straighten what he hath bent?

14. సుఖదినమునందు సుఖముగా ఉండుము, ఆపద్దినమునందు యోచించుము; తాము చనిపోయిన తరువాత జరుగుదానిని నరులు తెలిసికొనకుండునట్లు దేవుడు సుఖదుఃఖములను జతపరచియున్నాడు.

14. In the day of prosperity, be joyful, but, in the day of misfortune, consider, Even the one equally with the other, hath God made, to the end man might find out after him nothing.

15. నా వ్యర్థసంచారముల కాలములో నేను వీటినన్నిటిని చూచితిని; నీతి ననుసరించి నశించిన నీతిమంతులు కలరు. దుర్మార్గులై యుండియు చిరాయువులైన దుష్టులును కలరు.

15. Everything, had I seen, in my days of vanity, Here was a righteous man, perishing in his righteousness, and there was a lawless man, continuing long in his wickedness.

16. అధికముగా నీతిమంతుడవై యుండకుము; అధికముగా జ్ఞానివికాకుము; నిన్ను నీవేల నాశనము చేసి కొందువు?

16. Do not become so very righteous, neither count thyself wise beyond measure, wherefore shouldst thou destroy thyself?

17. అధికముగా దుర్మార్గపు పనులు చేయకుము, బుద్ధిహీనముగా తిరుగవద్దు;నీ కాలమునకు ముందుగా నీవేల చనిపోదువు?

17. Do not be so very lawless, neither become thou foolish, wherefore shouldst thou die, before thy time?

18. నీవు దీని పట్టుకొనియుండుటయు దానిని చేయివిడువకుండుటయు మేలు; దేవునియందు భయభక్తులు గలవాడు వాటినన్నిటిని కొనసాగించును.

18. It is well that thou shouldst lay fast hold of this, but, even from the other, do not withdraw thy hand, for, he that revereth God, shall come forth out of them all.

19. పట్టణమందుండు పదిమంది అధికారులకంటె జ్ఞానము గలవానికి జ్ఞానమే యెక్కువైన ఆధారము.

19. Wisdom, bringeth more strength to a wise man, than ten heroes, that are in the city.

20. పాపము చేయక మేలు చేయుచుండు నీతిమంతుడు భూమిమీద ఒకడైనను లేడు.
రోమీయులకు 3:10

20. For, as for men, there is none righteous in the earth, that doeth good, and sinneth not.

21. నీ పనివాడు నిన్ను శపించుట నీకు వినబడకుండునట్లు చెప్పుడు మాటలు లక్ష్యపెట్టకుము.

21. Moreover, not to all the words which men speak, do thou apply thy heart, lest thou hear thine own servant reviling thee!

22. నీవును అనేకమారులు ఇతరులను శపించితివని నీకే తెలిసియున్నది గదా.

22. For truly, many times, thy heart knoweth, that, even thou thyself, hast reviled others.

23. ఇది అంతయు జ్ఞానముచేత నేను శోధించి చూచితిని, జ్ఞానాభ్యాసము చేసికొందునని నేననుకొంటిని గాని అది నాకు దూరమాయెను.

23. All this, have I proved by wisdom, I said, I will be wise, but, that, was far from me.

24. సత్యమైనది దూరముగాను బహు లోతుగాను ఉన్నది, దాని పరిశీలన చేయగలవాడెవడు

24. Far away, is that which hath been, and deep, deep, who can find it out?

25. వివేచించుటకును పరిశోధించుటకును, జ్ఞానాభ్యాసము చేయుటకై సంగతులయొక్క హేతువులను తెలిసికొనుటకును, భక్తిహీనత బుద్ధిహీనత అనియు బుద్ధిహీనత వెఱ్ఱితన మనియు గ్రహించుటకును, రూఢి చేసికొని నా మనస్సు నిలిపితిని.

25. Resolved, I, in my heart, to know and search out, and to seek wisdom, and a conclusion, and to know lawlessness to be stupidity, and folly to be madness.

26. మరణముకంటె ఎక్కువ దుఃఖము కలిగించునది ఒకటి నాకు కనబడెను; అది వలలవంటిదై, ఉరులవంటి మనస్సును బంధకములవంటి చేతులును కలిగిన స్త్రీ; దేవుని దృష్టికి మంచివారైనవారు దానిని తప్పించుకొందురు గాని పాపాత్ములు దానివలన పట్టబడుదురు.

26. I, could indeed find, to be, more bitter than death, the woman, whose heart is, snares and nets, and her hands, bonds, whoso is pleasing before God, shall escape from her, but, he that sinneth, shall be captured by her.

27. సంగతుల హేతువు ఏమైనది కనుగొనుటకై నేను ఆయా కార్యములను తరచి చూడగా ఇది నాకు కనబడెనని ప్రసంగినైన నేను చెప్పుచున్నాను; అయితే నేను తరచి చూచినను నాకు కనబడనిది ఒకటి యున్నది.

27. See! this, have I found, saith the Proclaimer counting one by one, to find a conclusion;

28. అదేదనగా వెయ్యిమంది పురుషులలో నేనొకని చూచితిని గాని అంతమంది స్త్రీలలో ఒకతెను చూడలేదు.

28. what my soul still sought, yet I found not, one man out of a thousand, have I found, but, a woman among all these, have I not found.

29. ఇది యొకటిమాత్రము నేను కనుగొంటిని, ఏమనగా దేవుడు నరులను యథార్థవంతులనుగా పుట్టించెను గాని వారు వివిధమైన తంత్రములు కల్పించుకొని యున్నారు.

29. Only, see, this, have I found, That God made man upright, but, they, have sought out many devices.