1. మాదీయుడగు అహష్వేరోషుయొక్క కుమారుడైన దర్యావేషు కల్దీయులపైన రాజాయెను.

దానియేలు 5:31. ఈ అహష్‌వేరోషు ఎస్తేరు గ్రంథంలోని అహష్‌వేరోషు కాదు.

2. అతని ఏలుబడిలో మొదటి సంవత్సరమందు దానియేలను నేను యెహోవా తన ప్రవక్తయగు యిర్మీయాకు సెలవిచ్చి తెలియజేసినట్టు, యెరూషలేము పాడుగా ఉండవలసిన డెబ్బది సంవత్సరములు సంపూర్తియౌచున్నవని గ్రంథములవలన గ్రహించితిని.

మొదటి సంవత్సరం క్రీ.పూ. 538. యిర్మీయా రచనలు దైవావేశంవల్ల కలిగాయనీ దైవాధికారం గలవనీ దానియేలు పరిగణించిన విషయం గమనించండి. యిర్మీయా 70 సంవత్సరాల గురించి రెండు సార్లు చెప్పాడు – యిర్మియా 25:11-12; యిర్మియా 29:10. యూదాపై బబులోనువారు మొదటి సారి దాడి చేసినది క్రీ.పూ. 605లో. అంటే 70 సంవత్సరాల కాలం దాదాపుగా అయిపోనున్నదన్నమాట.

3. అంతట నేను గోనెపట్ట కట్టుకొని, ధూళి తలపైన వేసికొని ఉపవాసముండి, ప్రార్థన విజ్ఞాపనలు చేయుటకై ప్రభువగు దేవుని యెదుట నా మనస్సును నిబ్బరము చేసికొంటిని.

70 ఏళ్ళ కాలపరిమితి అయిపోవచ్చిందని తెలియడం దానియేలును హాయిగా వెనక్కు వాలి కూర్చునేలా కాక ప్రార్థన చేసేందుకు పురిగొల్పింది. మనకు దేవుడు ఇచ్చే వాగ్దానాలు ప్రార్థనకు మనల్ని ప్రోత్సహించాలి. వాటిని మనవిగా చేసుకొని వాటిపై ఆధారపడి ముందుకు సాగేలా చెయ్యాలి. అవసరం వచ్చినప్పుడు అణుకువతో పశ్చాత్తాపంతో మన పాపాలు ఒప్పుకొంటూ ప్రాధేయ పూర్వకంగా దేవునివైపు ఎలా తిరగాలో ఇక్కడ ఉన్న దానియేలు ప్రార్థన ద్వారా నేర్చుకొందాం. దానియేలు ఎంత మనఃపూర్వకంగా ఆసక్తితో దేవుణ్ణి అన్వేషించాడో చూడండి. ద్వితీయోపదేశకాండము 4:29; యిర్మియా 29:12-13 ప్రకారం ఇతడు వెతుకుతున్నాడు. “ఉపవాసం”– న్యాయాధిపతులు 20:6; 1 సమూయేలు 7:6; నెహెమ్యా 1:4; ఎస్తేరు 4:1-3; కీర్తనల గ్రంథము 35:13; కీర్తనల గ్రంథము 69:10; అపో. కార్యములు 14:23; 2 కోరింథీయులకు 6:5; 2 కోరింథీయులకు 11:27. “గోనెపట్ట...ధూళి” – ఆదికాండము 37:34; 2 సమూయేలు 13:19; ఎస్తేరు 4:1-3; యోబు 16:15; కీర్తనల గ్రంథము 30:11; విలాపవాక్యములు 2:10.

4. నేను నా దేవుడైన యెహోవా యెదుట ప్రార్థనచేసి యొప్పుకొన్నదేమనగా ప్రభువా, మాహాత్మ్యము గలిగిన భీకరుడవగు దేవా, నీ ఆజ్ఞలను అనుసరించి నడుచు వారియెడల నీ నిబంధనను నీ కృపను జ్ఞాపకముచేయు వాడా,

“అనుగ్రహం... ఒడంబడిక”– ద్వితీయోపదేశకాండము 7:9, ద్వితీయోపదేశకాండము 7:12; 1 రాజులు 8:23; 2 దినవృత్తాంతములు 6:14; నెహెమ్యా 1:5; నెహెమ్యా 9:32.

5. మేమైతే నీ దాసులగు ప్రవక్తలు నీ నామమును బట్టి మా రాజులకును మా యధిపతులకును మా పితరులకును యూదయదేశజనులకందరికిని చెప్పిన మాటలను ఆలకింపక

“మేమైతే”– దానియేలు తనను తాను కూడా కలుపుకుంటున్నాడు (వ 20). ఎజ్రా 9:5-7; యెషయా 64:5-9; యిర్మియా 3:25 చూడండి. “పాపాలు చేశాం”– 1 రాజులు 8:46-50.

6. నీ ఆజ్ఞలను నీ విధులను అనుసరించుట మాని, పాపులమును దుష్టులమునై చెడుతనమందు ప్రవర్తించుచు తిరుగుబాటు చేసినవారము.
ప్రకటన గ్రంథం 10:7, ప్రకటన గ్రంథం 11:18

2 రాజులు 18:12; యిర్మియా 7:13-15, యిర్మియా 7:25-26.

7. ప్రభువా, నీవే నీతిమంతుడవు; మేమైతే సిగ్గుచేత ముఖవికారమొందినవారము; మేము నీమీద తిరుగుబాటు చేసితివిు; దానినిబట్టి నీవు సకల దేశములకు మమ్మును తరిమితివి, యెరూషలేములోను యూదయ దేశములోను నివసించుచు స్వదేశవాసులుగా ఉన్నట్టియు, పరదేశవాసులుగా ఉన్నట్టియు ఇశ్రాయేలీయులందరికిని మాకును ఈ దినమున సిగ్గే తగియున్నది.

“న్యాయం”– కీర్తనల గ్రంథము 11:7; కీర్తనల గ్రంథము 119:137; కీర్తనల గ్రంథము 145:17. “తలవంపులు”– ఎజ్రా 9:6; కీర్తనల గ్రంథము 44:14-16; యిర్మియా 3:25; యిర్మియా 31:19. “ద్రోహం”– కీర్తనల గ్రంథము 78:57; యెషయా 1:4; యిర్మియా 3:6-10; యెహెఙ్కేలు 39:23-24.

8. ప్రభువా, నీకు విరోధముగా పాపము చేసినందున మాకును మా రాజులకును మా యధిపతులకును మా పితరులకును ముఖము చిన్న బోవునట్లుగా సిగ్గే తగియున్నది.

9. మేము మా దేవుడైన యెహోవాకు విరోధముగా తిరుగుబాటు చేసితివిు; అయితే ఆయన కృపాక్షమాపణలుగల దేవుడైయున్నాడు.

నిర్గమకాండము 34:6-7; కీర్తనల గ్రంథము 4:1; కీర్తనల గ్రంథము 15:1; కీర్తనల గ్రంథము 86:5; కీర్తనల గ్రంథము 103:8, కీర్తనల గ్రంథము 103:13; యెషయా 55:7; యిర్మియా 33:8; యిర్మియా 42:12.

10. ఆయన తన దాసులగు ప్రవక్తలద్వారా మాకు ఆజ్ఞలు ఇచ్చి, వాటిని అనుసరించి నడుచుకొనవలెనని సెలవిచ్చెను గాని, మేము మా దేవుడైన యెహోవా మాట వినకపోతివిు.
ప్రకటన గ్రంథం 10:7, ప్రకటన గ్రంథం 11:18

2 రాజులు 17:13-15; 2 రాజులు 18:12; 2 దినవృత్తాంతములు 36:15-16; యిర్మియా 25:3-4.

11. ఇశ్రాయేలీయులందరు నీ ధర్మశాస్త్రము నతిక్రమించి నీ మాట వినక తిరుగుబాటు చేసిరి. మేము పాపము చేసితివిు గనుక నేను శపించెదనని నీవు నీ దాసుడగు మోషే ధర్మశాస్త్రమందు ప్రమాణము చేసియున్నట్లు ఆ శాపమును మామీద కుమ్మరించితివి.

12. యెరూషలేములో జరిగిన కీడు మరి ఏ దేశములోను జరుగలేదు; ఆయన మా మీదికిని, మాకు ఏలికలుగా ఉండు మా న్యాయాధిపతులమీదికిని ఇంత గొప్ప కీడు రప్పించి, తాను చెప్పిన మాటలు నెరవేర్చెను.

యిర్మియా 44:2-6; విలాపవాక్యములు 1:12; యెహెఙ్కేలు 5:9.

13. మోషే ధర్మశాస్త్రమందు వ్రాసిన కీడంతయు మాకు సంభవించినను మేము మా చెడునడవడి మానక పోతివిు; నీ సత్యమును అనుసరించి బుద్ధి తెచ్చుకొనునట్లు మా దేవుడైన యెహోవాను సమాధానపరచుకొనక పోతివిు.

“ప్రాధేయపడలేదు”– యెషయా 9:13; యెషయా 64:7. నిజంగా దేవుని అనుగ్రహాన్ని వెదకడం అంటే పాపాన్ని విడిచిపెట్టి సత్యం పట్ల శ్రద్ధ కనపరచడం అని గమనించండి.

14. మేము మా దేవుడైన యెహోవా మాట వినలేదు గనుక ఆయన తన సమస్త కార్యముల విషయమై న్యాయస్థుడైయుండి, సమయము కనిపెట్టి, ఈ కీడు మా మీదికి రాజేసెను.

ఆదికాండము 18:25; నెహెమ్యా 9:33; కీర్తనల గ్రంథము 7:9; కీర్తనల గ్రంథము 19:9; కీర్తనల గ్రంథము 129:4; కీర్తనల గ్రంథము 145:7. దేవుడు లోపం లేని న్యాయం గలవాడు గనుకనే ఆయన విపత్తును వారిమీదికి రప్పించాడు. పశ్చాత్తాపపడి విడిచిపెట్టని పాపాలకు న్యాయంగా శిక్ష విధించాలి. అందరూ దేవుని పై ఫిర్యాదు చేయడం మాని వినయంతో దేవుడు న్యాయవంతుడని ఒప్పుకోవాలి (2 దినవృత్తాంతములు 12:6).

15. ప్రభువా మా దేవా, నీవు నీ బాహు బలమువలన నీ జనమును ఐగుప్తులోనుండి రప్పించుటవలన ఇప్పటివరకు నీ నామమునకు ఘనత తెచ్చుకొంటివి. మేమైతే పాపముచేసి చెడునడతలు నడిచినవారము.

నిర్గమకాండము 14:26-31. “పేరు” – నిర్గమకాండము 9:16.

16. ప్రభువా, మా పాపములను బట్టియు మా పితరుల దోషమునుబట్టియు, యెరూషలేము నీ జనులచుట్టునున్న సకల ప్రజలయెదుట నిందాస్పదమైనది. యెరూషలేము నీకు ప్రతిష్ఠితమైన పర్వతము; ఆ పట్టణముమీదికి వచ్చిన నీ కోపమును నీ రౌద్రమును తొలగనిమ్మని నీ నీతి కార్యములన్నిటినిబట్టి విజ్ఞాపనము చేసికొనుచున్నాను.

దానియేలు ఏ విషయాన్నైతే నొక్కి చెప్పాలో దాన్నే నొక్కి చెప్తున్నాడు – ఆది ఇస్రాయేల్‌ప్రజల పాపం, దేవుని నీతిన్యాయాలు.

17. ఇప్పుడైతే మా దేవా, దీనినిబట్టి నీ దాసుడు చేయు ప్రార్థనలను విజ్ఞాపనలను ఆలకించి, ప్రభువు చిత్తానుసారముగా శిథిలమైపోయిన నీ పరిశుద్ధ స్థలముమీదికి నీ ముఖప్రకాశము రానిమ్ము.

“నీ ఘనత (మహిమార్థం)”– 1 సమూయేలు 12:22; కీర్తనల గ్రంథము 23:3; కీర్తనల గ్రంథము 25:11; కీర్తనల గ్రంథము 31:3; కీర్తనల గ్రంథము 106:8; యెషయా 37:35; యెషయా 43:14, యెషయా 43:25; యిర్మియా 14:7, యిర్మియా 14:21; యెహెఙ్కేలు 20:9; యెహెఙ్కేలు 36:22. దేవుని పేరు ప్రతిష్ఠలు ఆయన ఎన్నుకొన్న ప్రజలతో, దేశంతో, నగరంతో ముడిపడి ఉన్నాయి.

18. నీ గొప్ప కనికరములను బట్టియే మేము నిన్ను ప్రార్థించుచున్నాము గాని మా స్వనీతికార్యములనుబట్టి నీ సన్నిధిని నిలువబడి ప్రార్థించుటలేదు. మా దేవా, చెవి యొగ్గి ఆలకింపుము; నీ కన్నులు తెరచి, నీ పేరుపెట్టబడిన యీ పట్టణముమీదికి వచ్చిన నాశనమును, నీ పేరు పెట్టబడిన యీ పట్టణమును దృష్టించి చూడుము.

“న్యాయవంతులమని...ప్రార్థన చేయడం లేదు”– లూకా 18:9-14 పోల్చి చూడండి. ఈ పుస్తకంలో దానియేలు దేవుని మనిషి, గొప్పవాడు, పవిత్రుడు, యథార్థవంతుడు అని చూస్తున్నాం. అయితే తన ప్రార్థనలో ఇతడు వీటిల్లో దేనిమీదా ఆధారపడలేదు. కేవలం దేవుని కరుణ పైనే ఆధారపడ్డాడు.

19. ప్రభువా ఆలకింపుము, ప్రభువా క్షమింపుము, ప్రభువా ఆలస్యము చేయక చెవియొగ్గి నా మనవి చిత్తగించుము. నా దేవా, యీ పట్టణమును ఈ జనమును నీ పేరు పెట్టబడినవే; నీ ఘనతనుబట్టియే నా ప్రార్థన వినుమని వేడుకొంటిని.

20. నేను ఇంక పలుకుచు ప్రార్థనచేయుచు, పవిత్ర పర్వతముకొరకు నా దేవుడైన యెహోవా యెదుట నా పాపమును నా జనముయొక్క పాపమును ఒప్పుకొనుచు నా దేవుని విజ్ఞాపన చేయుచునుంటిని.

“పవిత్రమైన కొండ”– సీయోను కొండ.

21. నేను ఈలాగున మాటలాడుచు ప్రార్థన చేయుచునుండగా, మొదట నేను దర్శనమందు చూచిన అతి ప్రకాశమానుడైన గబ్రియేలను ఆ మనుష్యుడు సాయంత్రపు బలి అర్పించు సమయమున నాకు కనబడి నన్నుముట్టెను.
లూకా 1:19

“ప్రార్థన చేస్తూ”– వ 23; దానియేలు 10:12; యెషయా 65:24; లూకా 18:7-8. గబ్రియేల్

22. అతడు నాతో మాటలాడి ఆ సంగతి నాకు తెలియజేసి ఇట్లనెను దానియేలూ, నీకు గ్రహింప శక్తి ఇచ్చుటకు నేను వచ్చితిని.

దానియేలు 1:17; దానియేలు 7:16; దానియేలు 10:14; ఆమోసు 3:7.

23. నీవు బహు ప్రియుడవు గనుక నీవు విజ్ఞాపనము చేయ నారంభించినప్పుడు, ఈ సంగతిని నీకు చెప్పుటకు వెళ్లవలెనని ఆజ్ఞ బయలుదేరెను; కావున ఈ సంగతిని తెలిసికొని నీకు కలిగిన దర్శనభావమును గ్రహించుము.

దానియేలు 10:19. ప్రియమైనవాడుగా ఉండేది పరలోకంలోనే. ఇంతకంటే మంచి సిఫారసు మరెవరికి దొరుకుతుంది? పరలోకంలో గౌరవం ఇహలోకంలో గౌరవం కలగడం కన్న ఎంత మేలు! యోహాను 12:26.

24. తిరుగుబాటును మాన్పుటకును, పాపమును నివారణ చేయుటకును, దోషము నిమిత్తము ప్రాయశ్చిత్తము చేయుటకును, యుగాంతము వరకుండునట్టి నీతిని బయలు పరచుటకును, దర్శనమును ప్రవచనమును ముద్రించుటకును, అతి పరిశుద్ధ స్థలమును అభిషేకించుటకును, నీ జనమునకును పరిశుద్ధ పట్టణమునకును డెబ్బదివారములు విధింపబడెను.
అపో. కార్యములు 10:43

ఈ వచనాల అర్థం గురించి పండితుల్లో ఏకాభిప్రాయం లేదు. ఇక్కడి హీబ్రూ భాషలోని కొన్ని మాటలు, వాక్య భాగాలు స్పష్టంగా లేవు, వివరణ తేలిక కాదు. ఒక ఏడు అంటే బహుశా ఏడు సంవత్సరాలు. ఆరు ఉద్దేశాలు నెరవేరేందుకు దేవుడు “డెబ్భై ఏడులను” నియమించాడు. ఈ ఉద్దేశాలు యూదులకూ (“నీ ప్రజకు”) జెరుసలంకూ (“నీ పవిత్ర నగరానికి”) సంబంధించినవి. గాని అక్కడ దేవుడు చేయబోయే కార్యాల ప్రభావం ప్రపంచమంతటి మీదా ఉంటుంది. ఇప్పుడు ప్రశ్న ఏమంటే యేసు క్రీస్తు మొదటి సారి వచ్చినప్పుడు ఆయన మరణం పాప పరిహారాన్ని కలిగించినప్పుడు ఈ ఆరు ఉద్దేశాలూ నెరవేరాయా? లేక భవిష్యత్తు ఎప్పుడో ఇవి నెరవేరబోతున్నాయా? క్రీస్తు బలి కావడం వల్ల ఈ నెరవేర్పుకు పునాది పడింది గాని యూదాజాతికీ జెరుసలం నగరానికీ సంబంధించినంతవరకు ఈ ఉద్దేశాలలో ప్రతిదీ నెరవేరలేదు – ఇది ఈ నోట్స్ రచయిత దృఢ నమ్మకం. ఉదాహరణగా క్రీస్తు మరణం తరువాత కూడా జెరుసలం భ్రష్ట స్థితిలోనే, తిరుగుబాటులోనే ఉండిపోయింది. క్రీ.శ. 70లో రోమ్‌వారి చేత నాశనమైంది. నేటికీ అది తిరుగుబాటు స్థితిలోనే ఉంది. “భవిష్యద్వాక్కులను ముద్ర వేయడానికి” అంటే అర్థం బహుశా వాటిని పూర్తిగా నెరవేర్చి అవి ఇకపై అవసరం లేదన్నట్టు ఒక పక్కన ఉంచడం కావచ్చు (1 కోరింథీయులకు 13:8). క్రీస్తు మొదటి సారి వచ్చినప్పుడు యూదులకూ జెరుసలంకూ సంబంధించిన భవిష్యద్వాక్కులన్నీ నెరవేరలేదన్నది మాత్రం నిస్సందేహం. ఈ ఆరు ఉద్దేశాలు క్రీస్తు మొదటి రాకడ సమయంలో నెరవేరలేదనడానికి మరో కారణం – ఇందుకు డెబ్భైఏడులు జరిగి పోవలసివుంది. అయితే 69 ఏడుల తరువాత క్రీస్తు చనిపోయాడు. అప్పుడు 70వ “ఏడు” పూర్తి కాలేదు (వ 25,26).

25. యెరూషలేమును మరల కట్టించవచ్చునని ఆజ్ఞ బయలుదేరిన సమయము మొదలుకొని అభిషిక్తుడగు అధిపతి వచ్చువరకు ఏడు వారములు పట్టునని స్పష్టముగా గ్రహించుము. అరువది రెండు వారములు తొందరగల సమయములందు పట్టణపు రాచవీధులును కందకములును మరల కట్టబడును.
మత్తయి 16:16, యోహాను 1:41

ఈ ఆజ్ఞ బహుశా అర్తహషస్త క్రీ.పూ. 445లో జారీ చేసినది. నెహెమ్యా 2:1-9 చూడండి. అప్పటికి జెరుసలంలో దేవాలయం, మరి కొన్ని కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి గాని నగరం తిరిగి కట్టబడిందని చెప్పలేం. ఎందుకంటే నెహెమ్యా తాను వెళ్ళి నగరాన్ని కట్టించాలని ఆశించి అందుకు అనుమతి తీసుకున్నాడు గదా. నెహెమ్యా 4,6 అధ్యాయాల్లో అలా కట్టించే సమయంలో అతనికెదురైన ఆటంకాలు కొన్ని రాసి ఉన్నాయి. జెరుసలంను తిరిగి కట్టించమని ఆజ్ఞ జారీ అయిన సమయంనుంచి అభిషిక్తుని, అంటే యేసుప్రభువు మరణం వరకు 69 ఏడులు పూర్తి కావాలి. ఈ కాలపరిమితి యూదులు ఉపయోగించే చంద్ర సంవత్సరాల లెక్క ప్రకారం (అంటే సంవత్సరానికి 360 రోజుల చొప్పున) చూస్తే, అది క్రీస్తు ఈ లోకంలో గడిపిన చివరి దినాలకు చేరుతుంది. ఆ విధంగా ఇక్కడ క్రీస్తు మరణ సమయం గురించి, దానికి అయిదు శతాబ్దాల క్రితమే వెలువడిన వాక్కును చూస్తున్నాం.

26. ఈ అరువది రెండు వారములు జరిగిన పిమ్మట ఏమియు లేకుండ అభిషిక్తుడు నిర్మూలము చేయబడును. వచ్చునట్టి రాజు యొక్క ప్రజలు పవిత్ర పట్టణమును పరిశుద్ధ ఆలయమును నశింపజేయుదురు, వాని అంతము హఠాత్తుగా వచ్చును. మరియు యుద్ధకాలాంతమువరకు నాశనము జరుగునని నిర్ణయింపబడెను.
లూకా 21:24

“హతం”– మరణ దండనను సూచించేందుకు ఈ పదాన్ని పాత ఒడంబడికలో ఉపయోగించారు. నిర్గమకాండము 31:14; లేవీయకాండము 7:20-21, లేవీయకాండము 7:25, లేవీయకాండము 7:27; లేవీయకాండము 20:2-3 చూడండి. (ఆ వచనాల్లోని ఇదే హీబ్రూ మాట “లేకుండా పోవడం” “లేకుండా చేయడం” అనువదించబడింది). “ఏమీ ఉండదు”– దీన్ని ఎవరూ ఉండరు లేక తనకోసం కాదు అని కూడా అనువదించవచ్చు. పాపుల స్థానంలో మరణించిన క్రీస్తును మనుషులు, దేవుడు కూడా విడిచిపెట్టారు (మత్తయి 26:56; మత్తయి 27:46). ఇస్రాయేల్‌కు అభిషిక్తుడుగా ఆయనకు చెందవలసినవేవీ అప్పుడాయనకు చేకూరలేదు. “వచ్చే పరిపాలకుడు”– అంటే బహుశా ఈ యుగాంతంలో రోమ్ సామ్రాజ్యాన్ని ఆఖరుగా పాలించబోయే అధిపతి అంటే 7 వ అధ్యాయంలోని “చిన్న కొమ్ము” సూచించిన క్రీస్తువిరోధి. “నాశనం”– బహుశా క్రీ.శ.70లో రోమ్ సైన్యాల చేతుల్లో జెరుసలం, దేవాలయం నాశనం కావడం గురించి ఇది చెప్తూ ఉంది. ఇది 69 ఏడులు గతించిపోయిన తరువాత దాదాపు 40 సంవత్సరాలకు జరిగింది.

27. అతడు ఒక వారమువరకు అనేకులకు నిబంధనను స్థిరపరచును; అర్ధవారమునకు బలిని నైవేద్యమును నిలిపివేయును హేయమైనది నిలుచువరకు నాశనము చేయువాడు వచ్చును నాశనము చేయువానికి రావలెనని నిర్ణయించిన నాశనము ముగించువరకు ఈలాగున జరుగును.
మత్తయి 24:15, మార్కు 13:14

“అతడు”– అతడు అంటే 25,26 వచనాల్లో ఉన్న మెస్సీయ అని కొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. అలాగైతే క్రీస్తు తన మరణానికి ముందు మత్తయి 26:26-29లో తన శిష్యులతో స్థిరపరచిన ఒడంబడికకు ఒక ఏడు (అంటే బహుశా ఏడు సంవత్సరాలు) ఎలా వర్తిస్తుంది? ఆ ఒడంబడిక ఏడేళ్లకు కాదు. అది శాశ్వతమైన ఒడంబడిక (హెబ్రీయులకు 13:20). దాన్ని స్థిరపరిచేందుకూ ఏడేళ్లు పట్టలేదు. ఇంతకన్నా సరైన వివరణ ఇలా చెప్పుకోవచ్చు – “అతడు” అంటే 2 వ వచనం చివరి భాగంలో రాసి ఉన్నట్టు క్రీ.శ. 70లో జెరుసలంను నాశనం చేసిన ప్రజలకు రాబోయే అధిపతి. అతడు ఇంకా బయలు దేరలేదు. అధికారానికి వచ్చిన తరువాత అతడు 7 సంవత్సరాలకు అనేక మందితో ఒక ఒడంబడిక స్థిరపరుస్తాడు. చాలా మంది అంటే ఈ యుగాంతంలో ఉండే అనేక మంది యూదులని అర్థం. ఈ ఏడులో సగం తరువాత అంటే మూడున్నర సంవత్సరాలకు అతడు యూదుల ఆచార కాండను, ఆరాధనను మాన్పిస్తాడు. దానియేలు 11:31; దానియేలు 12:11 పోల్చి చూడండి. అంతే కాక ఇస్రాయేల్ అంతటిలోనూ, ఆ మాటకొస్తే ప్రపంచం అంతటా, తానొక్కడే పూజలందుకోవాలని సంకల్పించి ప్రయత్నిస్తాడు. మత్తయి 24:15 లో యేసు చెప్పిన “అసహ్యకరమైన వినాశకారి”, 2 థెస్సలొనీకయులకు 2:3-4 లో పౌలు రాసిన “న్యాయ విరోధి” సాక్షాత్తూ ఇతడే. ఈ వివరణలో మనకెదురయ్యే కష్టమైన ప్రశ్న ఇది – 70వ ఏడుకూ మిగతా 69 ఏడులకూ మధ్య ఇన్ని శతాబ్దాల అనంతరం ఎందుకు? (69వ ఏడు అంతానికి క్రీస్తును సిలువ వేశారు. 70వ ఏడు యుగాంతంలో జరుగుతుంది.) ఈ ప్రశ్నకు జవాబు ఇలా చెప్పవచ్చు: ప్రస్తుతం మనం ఉంటున్న యుగానికి దానియేలు వాక్కులకూ ఏమీ సంబంధం లేకపోవచ్చు. గానీ ఆ వాక్కులు ఈ యుగాంతానికీ వర్తించవచ్చు. 2 వ అధ్యాయంలో నాలుగు రాజ్యాలున్నాయి – బబులోను, పర్షియా, గ్రీసు, రోమ్. అక్కడనుంచి ఒక్క సారి క్రీస్తు రెండో రాకడ, యుగాంతం కాలానికి ఈ కథనం కప్పదాటు వేసింది. 7వ అధ్యాయంలో కూడా ఈ నాలుగు రాజ్యాలూ ఉన్నాయి. అక్కడ కూడా క్రీస్తు విరోధి ప్రత్యక్షమై యుగాంతంలో నాశనమైన సమయం వరకు మధ్యలో ఉండే శతాబ్దాల గురించి ఏమీ రాసి లేదు. కాబట్టి ఈ 9వ అధ్యాయంలో కూడా సంభవాల గురించి చెప్పడంలో అదే తీరు కనిపించడంలో ఆశ్చర్యం ఏమీ లేదు.