1. అటుతరువాత యేసు తిబెరియ సముద్రము, అనగా గలిలయ సముద్రము దాటి అద్దరికి వెళ్లెను.

1. Some time later, Yeshua went over to the far side of Lake Kinneret (that is, Lake Tiberias),

2. రోగుల యెడల ఆయన చేసిన సూచక క్రియలను చూచి బహు జనులు ఆయనను వెంబడించిరి.

2. and a large crowd followed him, because they had seen the miracles he had performed on the sick.

3. యేసు కొండయెక్కి అక్కడ తన శిష్యులతో కూడ కూర్చుండెను.

3. Yeshua went up into the hills and sat down there with his [talmidim].

4. అప్పుడు పస్కా అను యూదుల పండుగ సమీపించెను.

4. Now the Judean festival of [Pesach] was coming up;

5. కాబట్టి యేసు కన్నులెత్తి బహు జనులు తనయొద్దకు వచ్చుట చూచివీరు భుజించుటకు ఎక్కడనుండి రొట్టెలు కొని తెప్పింతుమని ఫిలిప్పు నడిగెను గాని

5. so when Yeshua looked up and saw that a large crowd was approaching, he said to Philip, 'Where will we be able to buy bread, so that these people can eat?'

6. యేమి చేయనై యుండెనో తానే యెరిగి యుండి అతనిని పరీక్షించుటకు ఆలాగడిగెను.

6. (Now Yeshua said this to test Philip, for Yeshua himself knew what he was about to do.)

7. అందుకు ఫిలిప్పువారిలో ప్రతివాడును కొంచెము కొంచెము పుచ్చుకొనుటకైనను రెండువందల దేనారముల రొట్టెలు చాలవని ఆయనతో చెప్పెను.

7. Philip answered, 'Half a year's wages wouldn't buy enough bread for them- each one would get only a bite!'

8. ఆయన శిష్యులలో ఒకడు, అనగా సీమోను పేతురు సహోదరుడైన అంద్రెయ

8. One of the [talmidim], Andrew the brother of Shim'on Kefa, said to him,

9. ఇక్కడ ఉన్న యొక చిన్న వానియొద్ద అయిదు యవల రొట్టెలు రెండు చిన్న చేపలు ఉన్నవి గాని, యింత మందికి ఇవి ఏమాత్రమని ఆయనతో అనగా

9. 'There's a young fellow here who has five loaves of barley bread and two fish. But how far will they go among so many?'

10. యేసు జనులను కూర్చుండబెట్టుడని చెప్పెను. ఆ చోట చాల పచ్చికయుండెను గనుక లెక్కకు ఇంచుమించు అయిదువేలమంది పురుషులు కూర్చుండిరి.

10. Yeshua said, 'Have the people sit down.' There was a lot of grass there, so they sat down. The number of men was about five thousand.

11. యేసు ఆ రొట్టెలు పట్టుకొని కృతజ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించి కూర్చున్నవారికి వడ్డించెను. ఆలాగున చేపలుకూడ వారికిష్టమైనంత మట్టుకు వడ్డించెను;

11. Then Yeshua took the loaves of bread, and, after making a [b'rakhah], gave to all who were sitting there, and likewise with the fish, as much as they wanted.

12. వారు తృప్తిగా తినిన తరువాత ఏమియు నష్టపడకుండ మిగిలిన ముక్కలు పోగుచేయుడని తన శిష్యులతో చెప్పెను.

12. After they had eaten their fill, he told his [talmidim], 'Gather the leftover pieces, so that nothing gets wasted.'

13. కాబట్టి వారు భుజించిన తరువాత వారి యొద్ద మిగిలిన అయిదు యవల రొట్టెల ముక్కలు పోగుచేసి పండ్రెండు గంపలు నింపిరి.

13. They gathered them and filled twelve baskets with the pieces from the five barley loaves left by those who had eaten.

14. ఆ మనుష్యులు యేసు చేసిన సూచక క్రియను చూచి నిజముగా ఈ లోకమునకు రాబోవు ప్రవక్త ఈయనే అని చెప్పుకొనిరి.
ద్వితీయోపదేశకాండము 18:15, ద్వితీయోపదేశకాండము 18:18

14. When the people saw the miracle he had performed, they said, 'This has to be 'the prophet' who is supposed to come into the world.'

15. రాజుగా చేయుటకు వారు వచ్చి తన్ను బలవంతముగా పట్టుకొనబోవుచున్నారని యేసు ఎరిగి, మరల కొండకు ఒంటరిగా వెళ్లెను.

15. Yeshua knew that they were on the point of coming and seizing him, in order to make him king; so he went back to the hills again. This time he went by himself.

16. సాయంకాలమైనప్పుడు ఆయన శిష్యులు సముద్రము నొద్దకు వెళ్లి దోనె యెక్కి సముద్రపు టద్దరినున్న కపెర్నహూమునకు పోవుచుండిరి.

16. When evening came, his [talmidim] went down to the lake,

17. అంతలో చీకటాయెను గాని యేసు వారియొద్దకు ఇంకను రాలేదు.

17. got into a boat and set out across the lake toward K'far-Nachum. By now it was dark, Yeshua had not yet joined them,

18. అప్పుడు పెద్ద గాలి విసరగా సముద్రము పొంగుచుండెను.

18. and the sea was getting rough, because a strong wind was blowing.

19. వారు ఇంచుమించు రెండు కోసుల దూరము దోనెను నడిపించిన తరువాత, యేసు సముద్రముమీద నడుచుచు తమ దోనెదగ్గరకు వచ్చుట చూచి భయపడిరి;

19. They had rowed three or four miles when they saw Yeshua approaching the boat, walking on the lake! They were terrified;

20. అయితే ఆయన నేనే, భయపడకుడని వారితో చెప్పెను.

20. but he said to them, 'Stop being afraid, it is I.'

21. కనుక ఆయనను దోనెమీద ఎక్కించుకొనుటకు వారిష్టపడిరి. వెంటనే ఆ దోనె వారు వెళ్లుచున్న ప్రదేశమునకు చేరెను.

21. Then they were willing to take him into the boat, and instantly the boat reached the land they were heading for.

22. మరునాడు సముద్రపుటద్దరిని నిలిచియున్న జన సమూహము వచ్చి చూడగా, ఒక చిన్న దోనె తప్ప అక్కడ మరియొకటి లేదనియు, యేసు తన శిష్యులతో కూడ దోనె ఎక్కలేదు గాని ఆయన శిష్యులు మాత్రమే వెళ్లిరనియు తెలిసికొనిరి.

22. The next day, the crowd which had stayed on the other side of the lake noticed that there had been only one boat there, and that Yeshua had not entered the boat with his [talmidim], but that the [talmidim] had been alone when they sailed off.

23. అయితే ప్రభువు కృతజ్ఞతా స్తుతులు చెల్లించినప్పుడు వారు రొట్టె భుజించిన చోటునకు దగ్గరనున్న తిబెరియనుండి వేరే చిన్న దోనెలు వచ్చెను.

23. Then other boats, from Tiberias, came ashore near the place where they had eaten the bread after the Lord had made the [b'rakhah].

24. కాబట్టి యేసును ఆయన శిష్యులును అక్కడ లేకపోవుట జనసమూహము చూచినప్పుడు వారా చిన్న దోనెలెక్కి యేసును వెదకుచు కపెర్నహూమునకు వచ్చిరి.

24. Accordingly, when the crowd saw that neither Yeshua nor his [talmidim] were there, they themselves boarded the boats and made for K'far-Nachum in search of Yeshua.

25. సముద్రపుటద్దరిని ఆయనను కనుగొని బోధకుడా, నీవెప్పుడు ఇక్కడికి వచ్చితివని అడుగగా

25. When they found him on the other side of the lake, they asked him, 'Rabbi, when did you get here?'

26. యేసు మీరు సూచనలను చూచుటవలన కాదు గాని రొట్టెలు భుజించి తృప్తి పొందుటవలననే నన్ను వెదకుచున్నారని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాను.

26. Yeshua answered, 'Yes, indeed! I tell you, you're not looking for me because you saw miraculous signs, but because you ate the bread and had all you wanted!

27. క్షయమైన ఆహారముకొరకు కష్టపడకుడి గాని నిత్యజీవము కలుగజేయు అక్షయమైన ఆహారము కొరకే కష్టపడుడి; మనుష్య కుమారుడు దానిని మీకిచ్చును, ఇందుకై తండ్రియైన దేవుడు ఆయనకు ముద్రవేసియున్నాడని చెప్పెను.

27. Don't work for the food which passes away but for the food that stays on into eternal life, which the Son of Man will give you. For this is the one on whom God the Father has put his seal.'

28. వారు మేము దేవుని క్రియలు జరిగించుటకు ఏమి చేయ వలెనని ఆయనను అడుగగా

28. So they said to him, 'What should we do in order to perform the works of God?'

29. యేసు ఆయన పంపిన వానియందు మీరు విశ్వాసముంచుటయే దేవుని క్రియయని వారితో చెప్పెను.

29. Yeshua answered, 'Here's what the work of God is: to trust in the one he sent!'

30. వారు అట్లయితే మేము చూచి నిన్ను విశ్వసించుటకు నీవు ఏ సూచక క్రియ చేయుచున్నావు? ఏమి జరిగించుచున్నావు?

30. They said to him, '[Nu], what miracle will you do for us, so that we may see it and trust you? What work can you perform?

31. భుజించుటకు పరలోకమునుండి ఆయన ఆహారము వారికి అను గ్రహించెను అని వ్రాయబడినట్టు మన పితరులు అరణ్యములో మన్నాను భుజించిరని ఆయనతో చెప్పిరి.
నిర్గమకాండము 16:4-15, సంఖ్యాకాండము 11:7-9, Neh-h 9 15:1, కీర్తనల గ్రంథము 78:24, కీర్తనల గ్రంథము 105:40

31. Our fathers ate [man] in the desert- as it says in the [Tanakh], 'He gave them bread from heaven to eat.'

32. కాబట్టి యేసు పరలోకమునుండి వచ్చు ఆహారము మోషే మీకియ్యలేదు, నా తండ్రియే పరలోకమునుండి వచ్చు నిజమైన ఆహారము మీకను గ్రహించుచున్నాడు.

32. Yeshua said to them, 'Yes, indeed! I tell you it wasn't Moshe who gave you the bread from heaven. But my Father is giving you the genuine bread from heaven;

33. పరలోకమునుండి దిగి వచ్చి, లోకమునకు జీవము నిచ్చునది దేవుడనుగ్రహించు ఆహారమై యున్నదని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నానని వారితో చెప్పెను.

33. for God's bread is the one who comes down out of heaven and gives life to the world.'

34. కావున వారు ప్రభువా, యీ ఆహారము ఎల్లప్పుడును మాకు అనుగ్రహించు మనిరి.

34. They said to him, 'Sir, give us this bread from now on.'

35. అందుకు యేసు వారితో ఇట్లనెను జీవాహారము నేనే; నాయొద్దకు వచ్చువాడు ఏమాత్రమును ఆకలిగొనడు,

35. Yeshua answered, 'I am the bread which is life! Whoever comes to me will never go hungry, and whoever trusts in me will never be thirsty.

36. నాయందు విశ్వాసముంచు వాడు ఎప్పుడును దప్పిగొనడు.

36. I told you that you have seen but still don't trust.

37. మీరు నన్ను చూచి యుండియు విశ్వసింపక యున్నారని మీతో చెప్పితిని.

37. Everyone the Father gives me will come to me, and whoever comes to me I will certainly not turn away.

38. తండ్రి నాకు అనుగ్రహించు వారందరును నాయొద్దకు వత్తురు; నాయొద్దకు వచ్చువానిని నేనెంత మాత్రమును బయటికి త్రోసివేయను.

38. For I have come down from heaven to do not my own will but the will of the One who sent me.

39. నా యిష్టమును నెరవేర్చు కొనుటకు నేను రాలేదు; నన్ను పంపిన వాని చిత్తము నెరవేర్చుటకే పరలోకమునుండి దిగి వచ్చితిని.

39. And this is the will of the One who sent me: that I should not lose any of all those he has given me but should raise them up on the Last Day.

40. ఆయన నాకు అనుగ్రహించిన దాని యంతటిలో నేనేమియు పోగొట్టుకొనక, అంత్యదినమున దాని లేపుటయే నన్ను పంపినవాని చిత్తమైయున్నది.

40. Yes, this is the will of my Father: that all who see the Son and trust in him should have eternal life, and that I should raise them up on the Last Day.'

41. కుమారుని చూచి ఆయనయందు విశ్వాసముంచు ప్రతివాడును నిత్యజీవము పొందుటయే నా తండ్రి చిత్తము; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.

41. At this the Judeans began grumbling about him because he said, 'I am the bread which has come down from heaven.'

42. కాబట్టి నేను పరలోకమునుండి దిగి వచ్చిన ఆహారమని ఆయన చెప్పినందున యూదులు ఆయననుగూర్చి సణుగుకొనుచు ఈయన యోసేపు కుమారుడైన యేసు కాడా?

42. They said, 'Isn't this Yeshua Ben-Yosef? We know his father and mother! How can he now say, 'I have come down from heaven'?'

43. ఈయన తలిదండ్రులను మన మెరుగుదుము గదా? నేను పరలోకమునుండి దిగి వచ్చి యున్నానని ఈయన ఏలాగు చెప్పుచున్నాడనిరి.

43. Yeshua answered them, 'Stop grumbling to each other!

44. అందుకు యేసు మీలో మీరు సణుగుకొనకుడి;

44. No one can come to me unless the Father- the One who sent me- draws him. And I will raise him up on the Last Day.

45. నన్ను పంపిన తండ్రి వానిని ఆకర్షించితేనే గాని యెవడును నా యొద్దకు రాలేడు; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.
యెషయా 54:13

45. It is written in the Prophets, 'They will all be taught by ADONAI.' Everyone who listens to the Father and learns from him comes to me.

46. వారందరును దేవునిచేత బోధింపబడుదురు అని ప్రవక్తల లేఖనములలో వ్రాయబడియున్నది గనుక తండ్రివలన విని నేర్చుకొనిన ప్రతివాడును నాయొద్దకు వచ్చును.

46. Not that anyone has seen the Father except the one who is from God- he has seen the Father.

47. దేవుని యొద్దనుండి వచ్చినవాడు తప్ప మరి యెవడును తండ్రిని చూచియుండలేదు; ఈయనే తండ్రిని చూచి యున్న వాడు.

47. Yes, indeed! I tell you, whoever trusts has eternal life:

48. విశ్వసించువాడే నిత్యజీవము గలవాడు. జీవాహారము నేనే.

48. I am the bread which is life.

49. మీ పితరులు అరణ్యములో మన్నాను తినినను చనిపోయిరి.

49. Your fathers ate the [man] in the desert; they died.

50. దీనిని తినువాడు చావకుండునట్లు పరలోకమునుండి దిగివచ్చిన ఆహార మిదే.

50. But the bread that comes down from heaven is such that a person may eat it and not die.

51. పరలోకమునుండి దిగి వచ్చిన జీవాహారమును నేనే. ఎవడైనను ఈ ఆహారము భుజించితే వాడెల్లప్పుడును జీవించును; మరియు నేనిచ్చు ఆహారము లోకమునకు జీవముకొరకైన నా శరీరమే అని మీతో నిశ్చయముగా చెప్పుచున్నాననెను.

51. I am the living bread that has come down from heaven; if anyone eats this bread, he will live forever. Furthermore, the bread that I will give is my own flesh; and I will give it for the life of the world.'

52. యూదులు ఈయన తన శరీరమును ఏలాగు తిననియ్యగలడని యొకనితో ఒకడు వాదించిరి.

52. At this, the Judeans disputed with one another, saying, 'How can this man give us his flesh to eat?'

53. కావున యేసు ఇట్లనెను మీరు మనుష్యకుమారుని శరీరము తిని ఆయన రక్తము త్రాగితేనే కాని, మీలో మీరు జీవము గలవారు కారు.

53. Then Yeshua said to them, 'Yes, indeed! I tell you that unless you eat the flesh of the Son of Man and drink his blood, you do not have life in yourselves.

54. నా శరీరము తిని నా రక్తము త్రాగువాడే నిత్యజీవము గలవాడు; అంత్యదినమున నేను వానిని లేపుదును.

54. Whoever eats my flesh and drinks my blood has eternal life- that is, I will raise him up on the Last Day.

55. నా శరీరము నిజమైన ఆహారమును నా రక్తము నిజమైన పానమునై యున్నది.

55. For my flesh is true food, and my blood is true drink.

56. నా శరీరము తిని నా రక్తము త్రాగువాడు నాయందును నేను వానియందును నిలిచియుందుము.

56. Whoever eats my flesh and drinks my blood lives in me, and I live in him.

57. జీవముగల తండ్రి నన్ను పంపెను గనుక నేను తండ్రి మూలముగా జీవించుచున్నట్టే నన్ను తినువాడును నా మూలముగా జీవించును.

57. Just as the living Father sent me, and I live through the Father, so also whoever eats me will live through me.

58. ఇదే పరలోకమునుండి దిగివచ్చిన ఆహారము; పితరులు మన్నాను తినియు చనిపోయినట్టు గాదు; ఈ ఆహారము తినువాడు ఎల్లప్పుడును జీవించునని నిశ్చయముగా మీతో చెప్పుచున్నాననెను

58. So this is the bread that has come down from heaven- it is not like the bread the fathers ate; they're dead, but whoever eats this bread will live forever!'

59. ఆయన కపెర్నహూములో బోధించుచు సమాజమందిరములో ఈ మాటలు చెప్పెను.

59. He said these things as he was teaching in a synagogue in K'far-Nachum.

60. ఆయన శిష్యులలో అనేకులు ఈ మాట విని యిది కఠినమైన మాట, యిది ఎవడు వినగలడని చెప్పుకొనిరి.

60. On hearing it, many of his [talmidim] said, 'This is a hard word- who can bear to listen to it?'

61. యేసు తన శిష్యులు దీనినిగూర్చి సణుగుకొనుచున్నారని తనకుతానే యెరిగి వారితో ఇట్లనెను దీనివలన మీరు అభ్యంతరపడుచున్నారా?

61. But Yeshua, aware that his [talmidim] were grumbling about this, said to them, 'This is a trap for you?

62. ఆలాగైతే మనుష్యకుమారుడు మునుపున్న చోటునకు ఎక్కుట మీరు చూచినయెడల ఏమందురు?
కీర్తనల గ్రంథము 47:5

62. Suppose you were to see the Son of Man going back up to where he was before?

63. ఆత్మయే జీవింపచేయుచున్నది; శరీరము కేవలము నిష్‌ప్రయోజనము. నేను మీతో చెప్పియున్న మాటలు ఆత్మయు జీవమునైయున్నవి గాని

63. It is the Spirit who gives life, the flesh is no help. The words I have spoken to you are Spirit and life,

64. మీలో విశ్వసించనివారు కొందరున్నారని వారితో చెప్పెను. విశ్వసించనివారెవరో, తన్ను అప్పగింపబోవువాడెవడో, మొదటినుండి యేసునకు తెలియును.

64. yet some among you do not trust.' (For Yeshua knew from the outset which ones would not trust him, also which one would betray him.)

65. మరియు ఆయన తండ్రిచేత వానికి కృప అనుగ్రహింపబడకుంటే ఎవడును నాయొద్దకు రాలేడని యీ హేతువునుబట్టి మీతో చెప్పితిననెను.

65. This,' he said, 'is why I told you that no one can come to me unless the Father has made it possible for him.'

66. అప్పటినుండి ఆయన శిష్యులలో అనేకులు వెనుకతీసి, మరి ఎన్నడును ఆయనను వెంబడింపలేదు.

66. From this time on, many of his [talmidim] turned back and no longer traveled around with him.

67. కాబట్టి యేసుమీరు కూడ వెళ్లిపోవలెనని యున్నారా? అని పండ్రెండుమందిని అడుగగా

67. So Yeshua said to the Twelve, 'Don't you want to leave too?'

68. సీమోను పేతురు ప్రభువా, యెవనియొద్దకు వెళ్లుదుము? నీవే నిత్యజీవపు మాటలు గలవాడవు;

68. Shim'on Kefa answered him, 'Lord, to whom would we go? You have the word of eternal life.

69. నీవే దేవుని పరిశుద్ధుడవని మేము విశ్వసించి యెరిగియున్నామని ఆయనతో చెప్పెను.

69. We have trusted, and we know that you are the Holy One of God.'

70. అందుకు యేసు నేను మిమ్మును పండ్రెండుగురిని ఏర్పరచు కొనలేదా? మీలో ఒకడు సాతాను అనివారితో చెప్పెను.

70. Yeshua answered them, 'Didn't I choose you, the Twelve? Yet one of you is an adversary.'

71. సీమోను ఇస్కరియోతు కుమారుడైన యూదా పండ్రెండు మందిలో ఒకడైయుండి ఆయన నప్పగింపబోవు చుండెను గనుక వానిగూర్చియే ఆయన ఈ మాట చెప్పెను.

71. (He was speaking of Y'hudah Ben-Shim'on, from K'riot; for this man- one of the Twelve!- was soon to betray him.)