1. ప్రధానయాజకుడు ఈ మాటలు నిజమేనా అని అడిగెను.

1. The Kohen Gadol said, 'Are these things so?'

2. అందుకు స్తెఫను చెప్పినదేమనగా సహోదరులారా, తండ్రులారా, వినుడి. మన పితరుడైన అబ్రాహాము హారానులో కాపురముండక మునుపు మెసొపొతమియలో ఉన్నప్పుడు మహిమగల దేవుడు అతనికి ప్రత్యక్షమై
కీర్తనల గ్రంథము 29:3

2. He said, 'Brothers and fathers, listen. The God of glory appeared to our father Avraham, when he was in Aram-Naharayim, before he lived in Haran,

3. నీవు నీ దేశమును నీ స్వజనమును విడిచి బయలుదేరి, నేను నీకు చూపింపబోవు దేశమునకు రమ్మని అతనితో చెప్పెను.
ఆదికాండము 12:1, ఆదికాండము 48:4

3. and said to him, 'Get out of your land, and from your relatives, and come into a land which I will show you.'

4. అప్పుడతడు కల్దీయుల దేశమును విడిచిపోయి హారానులో కాపురముండెను. అతని తండ్రి చనిపోయిన తరువాత, అక్కడ నుండి మీరిప్పుడు కాపురమున్న యీ దేశమందు నివసించుటకై దేవుడతని తీసికొనివచ్చెను
ఆదికాండము 12:5

4. Then he came out of the land of the Kasdim, and lived in Haran. From there, when his father was dead, God moved him into this land, where you are now living.

5. ఆయన ఇందులో అతనికి పాదము పట్టునంత భూమినైనను స్వాస్థ్యముగా ఇయ్యక, అతనికి కుమారుడు లేనప్పుడు అతనికిని, అతని తరువాత అతని సంతానమునకును దీనిని స్వాధీనపరతునని అతనికి వాగ్దానము చేసెను.
ఆదికాండము 13:15, ఆదికాండము 15:18, ఆదికాండము 16:1, ఆదికాండము 17:8, ఆదికాండము 48:4, ఆదికాండము 24:7, ద్వితీయోపదేశకాండము 2:5, ద్వితీయోపదేశకాండము 11:5, ద్వితీయోపదేశకాండము 32:49

5. He gave him no inheritance in it, no, not so much as to set his foot on. He promised that he would give it to him for a possession, and to his seed after him, when he still had no child.

6. అయితే దేవుడు అతని సంతానము అన్యదేశమందు పరవాసు లగుదురనియు, ఆ దేశస్థులు నన్నూరు సంవత్సరముల మట్టుకు వారిని దాస్యమునకు లోపరుచుకొని బాధ పెట్టుదురనియు చెప్పెను
ఆదికాండము 15:13-14, నిర్గమకాండము 2:22

6. God spoke in this way: that his seed would live as aliens in a strange land, and that they would be enslaved and mistreated for four hundred years.

7. మరియు దేవుడు ఏ జనమునకు వారు దాసులై యుందురో ఆ జనమును నేను విమర్శ చేయుదుననియు, ఆ తరువాత వారు వచ్చి ఈ చోటనన్ను సేవింతురనియు చెప్పెను.
ఆదికాండము 15:14, నిర్గమకాండము 3:12

7. 'I will judge the nation to which they will be in bondage,' said God, 'and after that will they come out, and serve me in this place.'

8. మరియు ఆయన సున్నతి విషయమైన నిబంధన అతని కనుగ్రహించెను. అతడు ఇస్సాకును కని ఆ నిబంధన చొప్పున ఎనిమిదవ దినమందు అతనికి సున్నతిచేసెను; ఇస్సాకు యాకోబును యాకోబు పన్నిద్దరు గోత్రకర్తలను కని వారికి సున్నతి చేసిరి.
ఆదికాండము 17:10-11, ఆదికాండము 21:4

8. He gave him the covenant of circumcision. So Avraham became the father of Yitzchak, and circumcised him the eighth day. Yitzchak became the father of Ya`akov, and Ya`akov became the father of the twelve patriarchs.

9. ఆ గోత్రకర్తలు మత్సరపడి, యోసేపును ఐగుప్తులోనికి పోవుటకు అమ్మివేసిరిగాని, దేవుడతనికి తోడైయుండి అతని శ్రమలన్నిటిలోనుండి తప్పించి
ఆదికాండము 37:11, ఆదికాండము 37:28, ఆదికాండము 39:2-3, ఆదికాండము 39:21, ఆదికాండము 45:4

9. 'The patriarchs, moved with jealousy against Yosef, sold him into Mitzrayim. God was with him,

10. దయను జ్ఞానమును ఐగుప్తు రాజైన ఫరోయెదుట అతనికి అను గ్రహించినందున ఫరో ఐగుప్తునకును తన యింటికంతటికిని అతనిని అధిపతిగా నియమించెను.
ఆదికాండము 41:40, ఆదికాండము 41:43, ఆదికాండము 41:46, కీర్తనల గ్రంథము 105:21

10. and delivered him out of all his afflictions, and gave him favor and wisdom before Par`oh, king of Mitzrayim. He made him governor over Mitzrayim and all his house.

11. తరువాత ఐగుప్తు దేశమంతటికిని కనాను దేశమంతటికిని కరవును బహు శ్రమయువచ్చెను గనుక మన పితరులకు ఆహారము లేకపోయెను.
ఆదికాండము 41:54-55, ఆదికాండము 42:5

11. Now a famine came over all the land of Mitzrayim and Kana`an, and great affliction. Our fathers found no food.

12. ఐగుప్తులో ధాన్యము కలదని యాకోబు విని, మన పితరులను అక్కడికి మొదటి సారి పంపెను.
ఆదికాండము 42:2

12. But when Ya`akov heard that there was grain in Mitzrayim, he sent out our fathers the first time.

13. వారు రెండవసారి వచ్చినప్పుడు యోసేపు తన అన్నదమ్ములకు తన్ను తెలియజేసి కొనెను; అప్పుడు యోసేపు యొక్క వంశము ఫరోకు తెలియవచ్చెను.
ఆదికాండము 45:1, ఆదికాండము 45:3, ఆదికాండము 45:16

13. On the second time Yosef was made known to his brothers, and Yosef's race was revealed to Par`oh.

14. యోసేపు తన తండ్రియైన యాకోబును తన స్వజనులందరిని పిలువనంపెను; వారు డెబ్బదియయిదు గురు
ఆదికాండము 45:9-11, ఆదికాండము 45:18-19, నిర్గమకాండము 1:5, ద్వితీయోపదేశకాండము 10:22

14. Yosef sent, and summoned Ya`akov, his father, and all his relatives, seventy-five souls.

15. యాకోబు ఐగుప్తునకు వెళ్లెను; అక్కడ అతడును మన పితరులును చనిపోయి అక్కడ నుండి షెకెమునకు తేబడి,
ఆదికాండము 45:5-6, ఆదికాండము 49:33, నిర్గమకాండము 1:6

15. Ya`akov went down into Mitzrayim, and he died, himself and our fathers,

16. షెకెములోని హమోరు కుమారులయొద్ద అబ్రాహాము వెలయిచ్చికొనిన సమాధిలో ఉంచబడిరి.
ఆదికాండము 23:16-17, ఆదికాండము 33:19, ఆదికాండము 49:29-30, ఆదికాండము 50:13, యెహోషువ 24:32

16. and they were brought back to Shekhem, and laid in the tomb that Avraham bought for a price in silver from the children of Hamor of Shekhem.

17. అయితే దేవుడు అబ్రాహామునకు అనుగ్రహించిన వాగ్దాన కాలము సమీపించినకొలది ప్రజలు ఐగుప్తులో విస్తారముగా వృద్ధి పొందిరి. తుదకు యోసేపును ఎరుగని వేరొకరాజు ఐగుప్తును ఏలనారంభించెను.
నిర్గమకాండము 1:7-8

17. 'But as the time of the promise came close which God had sworn to Avraham, the people grew and multiplied in Mitzrayim,

18. ఇతడు మన వంశస్థుల యెడల కపటముగా ప్రవర్తించి
నిర్గమకాండము 1:7-8

18. until there arose a different king, who didn't know Yosef.

19. తమ శిశువులు బ్రదుకకుండ వారిని బయట పారవేయవలెనని మన పితరులను బాధ పెట్టెను.
నిర్గమకాండము 1:9-10, నిర్గమకాండము 1:18, నిర్గమకాండము 1:22

19. The same took advantage of our race, and mistreated our fathers, and forced them to throw out their babies, so that they wouldn't stay alive.

20. ఆ కాలమందు మోషే పుట్టెను. అతడు దివ్యసుందరుడై తన తండ్రి యింట మూడు నెలలు పెంచబడెను.
నిర్గమకాండము 2:2

20. At that time Moshe was born, and was exceedingly handsome. He was nourished three months in his father's house.

21. తరువాత అతడు బయట పారవేయబడినప్పుడు ఫరో కుమార్తె అతనిని తీసికొని తన కుమారునిగా పెంచు కొనెను.
నిర్గమకాండము 2:5, నిర్గమకాండము 2:10

21. When he was thrown out, Par`oh's daughter took him up, and reared him as her own son.

22. మోషే ఐగుప్తీయుల సకల విద్యలను అభ్యసించి, మాటలయందును కార్యములయందును ప్రవీణుడై యుండెను.

22. Moshe was instructed in all the wisdom of the Mitzrim. He was mighty in his words and works.

23. అతనికి నలువది ఏండ్లు నిండవచ్చినప్పుడు ఇశ్రాయేలీయులైన తన సహోదరులను చూడవలెనన్న బుద్ధి పుట్టెను.
నిర్గమకాండము 2:11

23. But when he was forty years old, it came into his heart to visit his brothers, the children of Yisra'el.

24. అప్పుడు వారిలో ఒకడు అన్యాయము ననుభవించుట అతడు చూచి, వానిని రక్షించి బాధపడినవాని పక్షమున ఐగుప్తీయుని చంపి ప్రతికారముచేసెను.
నిర్గమకాండము 2:12

24. Seeing one of them suffer wrong, he defended him, and avenged him who was oppressed, striking the Mitzrian.

25. తన ద్వారా తన సహోదరులకు దేవుడు రక్షణ దయచేయుచున్న సంగతి వారు గ్రహింతురని అతడు తలంచెను గాని వారు గ్రహింపరైరి.

25. He supposed that his brothers understood that God, by his hand, was giving them deliverance; but they didn't understand.

26. మరునాడు ఇద్దరు పోట్లాడుచుండగా అతడు వారిని చూచి అయ్యలారా, మీరు సహోదరులు; మీరెందుకు ఒకనికొకడు అన్యాయము చేసికొనుచున్నారని చెప్పి వారిని సమాధానపరచ జూచెను.

26. 'The day following, he appeared to them as they fought, and urged them to be at shalom again, saying, 'Sirs, you are brothers. Why do you wrong one another?'

27. అయినను తన పొరుగువానికి అన్యాయము చేసినవాడుమా మీద అధికారినిగాను తీర్పరినిగాను నిన్ను నియమించిన వాడెవడు?
నిర్గమకాండము 2:13-14

27. But he who did his neighbor wrong pushed him away, saying, 'Who made you a ruler and a judge over us?

28. నీవు నిన్న ఐగుప్తీయుని చంపినట్టు నన్నును చంపదలచియున్నావా అని అతనిని త్రోసివేసెను.
నిర్గమకాండము 2:13-14

28. Do you want to kill me, as you killed the Mitzrian yesterday?'

29. మోషే ఆ మాట విని పారిపోయి మిద్యాను దేశములో పరదేశియైయుండి, అక్కడ ఇద్దరు కుమారులను కనెను.
నిర్గమకాండము 2:15-22, నిర్గమకాండము 18:3-4

29. Moshe fled at this saying, and became a stranger in the land of Midyan, where he became the father of two sons.

30. నలువది ఏండ్లయిన పిమ్మట సీనాయి పర్వతారణ్యమందు ఒక పొదలోని అగ్నిజ్వాలలో ఒక దేవదూత అతనికగపడెను.
నిర్గమకాండము 3:1, నిర్గమకాండము 3:2-3

30. 'When forty years were fulfilled, an angel of the Lord appeared to him in the wilderness of Mount Sinai, in a flame of fire in a bush.

31. మోషే చూచి ఆ దర్శనమునకు ఆశ్చర్యపడి దాని నిదానించి చూచుటకు దగ్గరకు రాగా
నిర్గమకాండము 3:2-3

31. When Moshe saw it, he wondered at the sight. As he came close to see, a voice of the Lord came to him,

32. నేను నీ పితరుల దేవుడను, అబ్రాహాము ఇస్సాకు యాకోబుల దేవుడను అని ప్రభువు వాక్కు వినబడెను గనుక మోషే వణకి, నిదానించి చూచుటకు తెగింపలేదు.

32. 'I am the God of your fathers, the God of Avraham, the God of Yitzchak, and the God of Ya`akov.' Moshe trembled, and dared not look.

33. అందుకు ప్రభువునీ చెప్పులు విడువుము; నీవు నిలిచియున్నచోటు పరిశుద్ధభూమి.
నిర్గమకాండము 3:5

33. The Lord said to him, 'Take your sandals off of your feet, for the place where you stand is holy ground.

34. ఐగుప్తులో నున్న నా ప్రజల దురవస్థను నేను నిదానించి చూచితిని; వారి మూలుగు వింటిని; వారిని విడిపించుటకు దిగివచ్చి యున్నాను; రమ్ము, నేనిప్పుడు నిన్ను ఐగుప్తునకు పంపుదునని అతనితో చెప్పెను.
నిర్గమకాండము 2:24, నిర్గమకాండము 3:7-10

34. I have surely seen the affliction of my people that is in Mitzrayim, and have heard their groaning. I have come down to deliver them. Now come, I will send you into Mitzrayim.'

35. అధికారినిగాను తీర్పరినిగాను నిన్ను నియమించినవాడెవడని వారు నిరాకరించిన యీ మోషేను అతనికి పొదలో కనబడిన దేవదూత ద్వారా దేవుడు అధికారిని గాను విమోచకునిగాను నియమించి పంపెను
నిర్గమకాండము 2:14, నిర్గమకాండము 3:2

35. 'This Moshe, whom they refused, saying, 'Who made you a ruler and a judge?'�God has sent him as both a ruler and a deliverer by the hand of the angel who appeared to him in the bush.

36. ఇతడు ఐగుప్తులోను ఎఱ్ఱసముద్రములోను నలువది ఏండ్లు అరణ్యములోను మహత్కార్యములను సూచక క్రియలను చేసి వారిని తోడుకొని వచ్చెను.
నిర్గమకాండము 7:3, నిర్గమకాండము 14:21, సంఖ్యాకాండము 14:33

36. This man led them out, having worked wonders and signs in Mitzrayim, in the Sea of Suf, and in the wilderness for forty years.

37. నావంటి యొక ప్రవక్తను దేవుడు మీ సహోదరులలో మీకు పుట్టించును అని ఇశ్రాయేలీయులతో చెప్పిన మోషే యితడే.
ద్వితీయోపదేశకాండము 18:15-18

37. This is that Moshe, who said to the children of Yisra'el, 'The Lord our God will raise up a prophet for you from among your brothers, like me.'

38. సీనాయి పర్వతముమీద తనతో మాటలాడిన దేవదూతతోను మన పితరులతోను అరణ్యములోని సంఘమందు ఉండి మనకిచ్చుటకు జీవవాక్యములను తీసికొనినవాడితడే.
నిర్గమకాండము 19:1-6, నిర్గమకాండము 20:1-17, నిర్గమకాండము 23:20-21, ద్వితీయోపదేశకాండము 5:4-22, ద్వితీయోపదేశకాండము 9:10-11

38. This is he who was in the assembly in the wilderness with the angel that spoke to him on Mount Sinai, and with our fathers, who received living oracles to give to us,

39. ఇతనికి మన పితరులు లోబడనొల్లక యితనిని త్రోసివేసి, తమ హృదయములలో ఐగుప్తునకు పోగోరిన వారై
సంఖ్యాకాండము 14:3-4, నిర్గమకాండము 19:1-6, నిర్గమకాండము 20:1-17, నిర్గమకాండము 23:20-21

39. to whom our fathers wouldn't be obedient, but rejected him, and turned back in their hearts to Mitzrayim,

40. మాకు ముందు నడుచునట్టి దేవతలను మాకు చేయుము; ఐగుప్తు దేశములోనుండి మనలను తోడుకొని వచ్చిన యీ మోషే యేమాయెనో మాకు తెలియదని అహరోనుతో అనిరి.
నిర్గమకాండము 32:1, నిర్గమకాండము 32:23

40. saying to Aharon, 'Make us gods that will go before us, for as for this Moshe, who led us out of the land of Mitzrayim, we don't know what has become of him.'

41. ఆ దినములలో వారొక దూడను చేసికొని ఆ విగ్రహమునకు బలినర్పించి, తమ చేతులతో నిర్మించిన వాటియందు ఉల్లసించిరి.
నిర్గమకాండము 32:4-6

41. They made a calf in those days, and brought a sacrifice to the idol, and rejoiced in the works of their hands.

42. అందుకు దేవుడు వారికి విముఖుడై ఆకాశసైన్యమును సేవించుటకు వారిని విడిచిపెట్టెను. ఇందుకు ప్రమాణముగా ప్రవక్తల గ్రంథమందు ఈలాగు వ్రాయబడియున్నది. ఇశ్రాయేలు ఇంటివారలారా మీరు అరణ్యములో నలువది యేండ్లు బలి పశువులను అర్పణములను నాకు అర్పించితిరా?
యిర్మియా 7:18, యిర్మియా 8:2, యిర్మియా 19:13, ఆమోసు 5:25-26

42. But God turned, and gave them up to serve the host of the sky, as it is written in the book of the prophets, 'Did you offer to me slain animals and sacrifices Forty years in the wilderness, O house of Yisra'el?

43. మీరు పూజించుటకు చేసికొనిన ప్రతిమలైన మొలొకు గుడారమును రొంఫాయను దేవతయొక్క నక్షత్రమును మోసికొని పోతిరి గనుక బబులోను ఆవలికి మిమ్మును కొనిపోయెదను.
ఆమోసు 5:25-26

43. You took up the tent of Molekh, The star of your god Reifan, The figures which you made to worship. I will carry you away beyond Bavel.'

44. అతడు చూచిన మాదిరిచొప్పున దాని చేయవలెనని మోషేతో చెప్పినవాడు ఆజ్ఞాపించిన ప్రకారము, సాక్ష్యపుగుడారము అరణ్యములో మన పితరులయొద్ద ఉండెను.
నిర్గమకాండము 25:1-40, నిర్గమకాండము 25:40, నిర్గమకాండము 27:21, సంఖ్యాకాండము 1:50

44. 'Our fathers had the tent of the testimony in the wilderness, even as he who spoke to Moshe commanded him to make it according to the pattern that he had seen;

45. మన పితరులు తమ పెద్దలచేత దానిని తీసికొనిన వారై, దేవుడు తమ యెదుటనుండి వెళ్లగొట్టిన జనములను వారు స్వాధీనపరచుకొన్నప్పుడు, యెహోషువతోకూడ ఈ దేశములోనికి దానిని తీసికొనివచ్చిరి. అది దావీదు దినములవరకు ఉండెను.
ఆదికాండము 48:4, ఆదికాండము 24:7, ద్వితీయోపదేశకాండము 2:5, ద్వితీయోపదేశకాండము 11:5, యెహోషువ 3:14-17, యెహోషువ 18:1, యెహోషువ 23:9, యెహోషువ 24:18, 2 సమూయేలు 7:2-16, 1 రాజులు 8:17-18, 1 దినవృత్తాంతములు 17:1-14, 2 దినవృత్తాంతములు 6:7-8, కీర్తనల గ్రంథము 132:5

45. which also our fathers, in their turn, brought in with Yehoshua when they entered into the possession of the nations, whom God drove out before the face of our fathers, to the days of David,

46. అతడు దేవుని దయపొంది యాకోబుయొక్క దేవుని నివాసస్థలము కట్టగోరెను.
ఆదికాండము 48:4, ఆదికాండము 24:7, ద్వితీయోపదేశకాండము 2:5, ద్వితీయోపదేశకాండము 11:5, యెహోషువ 3:14-17, యెహోషువ 18:1, యెహోషువ 23:9, యెహోషువ 24:18, 2 సమూయేలు 7:2-16, 1 రాజులు 8:17-18, 1 దినవృత్తాంతములు 17:1-14, 2 దినవృత్తాంతములు 6:7-8, కీర్తనల గ్రంథము 132:5

46. who found favor in the sight of God, and asked to find a habitation for the God of Ya`akov.

47. అయితే సొలొమోను ఆయనకొరకు మందిరము కట్టించెను.
1 రాజులు 6:1-2, 1 రాజులు 6:14, 1 రాజులు 8:19-20, 2 దినవృత్తాంతములు 3:1, 2 దినవృత్తాంతములు 5:1, 2 దినవృత్తాంతములు 6:2, 2 దినవృత్తాంతములు 6:10

47. But Shlomo built him a house.

48. అయినను ఆకాశము నా సింహాసనము భూమి నా పాదపీఠము మీరు నాకొరకు ఏలాటి మందిరము కట్టుదురు? నా విశ్రాంతి స్థలమేది?

48. However, Ha`Elyon doesn't dwell in temples made with hands, as the prophet says,

49. ఇవన్నియు నా హస్తకృతములు కావా? అని ప్రభువు చెప్పుచున్నాడు
యెషయా 66:1-2

49. 'heaven is my throne, And the eretz a footstool for my feet. What kind of house will you build me?' says the Lord; 'Or what is the place of my rest?

50. అని ప్రవక్త పలికిన ప్రకారము సర్వోన్నతుడు హస్త కృతాలయములలో నివసింపడు.
యెషయా 66:1-2

50. Didn't my hand make all these things?'

51. ముష్కరులారా, హృదయములను చెవులను దేవుని వాక్యమునకు లోపరచనొల్లనివారలారా, మీ పితరులవలె మీరును ఎల్లప్పుడు పరిశుద్ధాత్మను ఎదిరించుచున్నారు.
నిర్గమకాండము 32:9, నిర్గమకాండము 33:3-5, లేవీయకాండము 26:41, సంఖ్యాకాండము 27:14, యెషయా 63:10, యిర్మియా 6:10, యిర్మియా 9:26

51. 'You stiff-necked and uncircumcised in heart and ears, you always resist the Ruach HaKodesh! As your fathers did, so you do.

52. మీ పితరులు ప్రవక్తలలో ఎవనిని హింసింపక యుండిరి? ఆ నీతిమంతుని రాకనుగూర్చి ముందు తెలిపినవారిని చంపిరి. ఆయనను మీరు ఇప్పుడు అప్పగించి హత్య చేసినవారైతిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 36:16

52. Which of the prophets didn't your fathers persecute? They killed those who foretold the coming of the Righteous One, of whom you have now become betrayers and murderers.

53. దేవదూతల ద్వారా నియమింపబడిన ధర్మశాస్త్రమును మీరు పొందితిరిగాని దానిని గైకొనలేదని చెప్పెను.

53. You received the law as it was ordained by angels, and didn't keep it!'

54. వారీ మాటలు విని కోపముతో మండిపడి అతనిని చూచి పండ్లుకొరికిరి.
యోబు 16:9, కీర్తనల గ్రంథము 35:16, కీర్తనల గ్రంథము 37:12, కీర్తనల గ్రంథము 112:10

54. Now when they heard these things, they were cut to the heart, and they gnashed at him with their teeth.

55. అయితే అతడు పరిశుద్ధాత్మతో నిండుకొనినవాడై ఆకాశమువైపు తేరిచూచి, దేవుని మహిమను యేసు దేవుని కుడిపార్శ్వమందు నిలిచి యుండుటను చూచి

55. But he, being full of the Ruach HaKodesh, looked up steadfastly into heaven, and saw the glory of God, and Yeshua standing on the right hand of God,

56. ఆకాశము తెరవబడుటయు, మనుష్యకుమారుడు దేవుని కుడిపార్శ్వమందు నిలిచి యుండుటయు చూచుచున్నానని చెప్పెను.

56. and said, 'Behold, I see the heavens opened, and the Son of Man standing at the right hand of God!'

57. అప్పుడు వారు పెద్ద కేకలువేసి చెవులు మూసికొని యేకముగా అతనిమీదపడి

57. But they cried out with a loud voice, and stopped their ears, and rushed at him with one accord.

58. పట్టణపు వెలుపలికి అతనిని వెళ్లగొట్టి, రాళ్లు రువ్వి చంపిరి. సాక్షులు సౌలు అను ఒక యౌవనుని పాదములయొద్ద తమ వస్త్రములుపెట్టిరి.

58. They threw him out of the city, and stoned him. The witnesses placed their garments at the feet of a young man named Sha'ul.

59. ప్రభువును గూర్చి మొరపెట్టుచు యేసు ప్రభువా, నా ఆత్మను చేర్చుకొనుమని స్తెఫను పలుకుచుండగా వారు అతనిని రాళ్లతో కొట్టిరి.
కీర్తనల గ్రంథము 31:5

59. They stoned Stephen as he called out, saying, 'Lord Yeshua, receive my Spirit!'

60. అతడు మోకాళ్లూని ప్రభువా, వారిమీద ఈ పాపము మోపకుమని గొప్ప శబ్దముతో పలికెను; ఈ మాట పలికి నిద్రించెను. సౌలు అతని చావునకు సమ్మతించెను.

60. He kneeled down, and cried with a loud voice, 'Lord, don't hold this sin against them!' When he had said this, he fell asleep.