1. దుర్దినములు రాకముందేఇప్పుడు వీటియందు నాకు సంతోషము లేదని నీవు చెప్పు సంవత్సరములు రాకముందే,

ఇది మనోహరమైన కావ్యరూపంలో యువకులకు యోగ్యమైన ఉపదేశం. తప్పనిసరిగా రాబోయే శిథిలావస్థ, వృద్ధాప్యం, మరణం వారిని మట్టిలో కలిపెయ్యక ముందే సృష్టికర్త అయిన దేవునివైపు తిరగాలని వారిని హెచ్చరిస్తున్నాడు ప్రసంగి. కనుదృష్టి, వరాలు, బలం, వినేశక్తి, ధైర్యం, ప్రాణం అన్నీ క్షీణించిపోతాయి (వ 2-5). ఆత్మను శరీరానికి కట్టి ఉంచే తాడు తెగిపోతుంది. బ్రతుకు కుండ ముక్కలైపోతుంది. జీవన పాత్రలోని నీరంతా నేలపాలౌతుంది. బావిలో నుంచి మళ్ళీ తోడుకునే వీలుండదు (వ 6). మనిషి ఆత్మ దేవుని దగ్గరికి తిరిగి వెళ్తుంది అనే నమ్మకాన్ని గమనించండి (వ 7). ప్రసంగి 3:18-21 లో దీని గురించి తనకు తెలియదని చెప్పాడు. ఆ తరువాత కొంత నేర్చుకొన్నట్టు ఉన్నాడు.

2. తేజస్సునకును సూర్య చంద్ర నక్షత్రములకును చీకటి కమ్మకముందే, వాన వెలిసిన తరువాత మేఘములు మరల రాకముందే, నీ బాల్యదినములందే నీ సృష్టికర్తను స్మరణకు తెచ్చుకొనుము.

3. ఆ దినమున ఇంటి కావలివారు వణకుదురు బలిష్ఠులు వంగుదురు, విసరువారు కొద్దిమంది యగుటచేత పని చాలించుకొందురు, కిటికీలలోగుండ చూచువారు కానలేకయుందురు.

4. తిరుగటిరాళ్ల ధ్వని తగ్గిపోవును, వీధి తలుపులు మూయబడును, పిట్టయొక్క కూతకు ఒకడు లేచును; సంగీతమును చేయు స్త్రీలు, నాదము చేయువారందరును నిశ్చబ్దముగా ఉంచబడుదురు.

5. ఎత్తు చోటులకు భయపడుదురు. మార్గములయందు భయంకరమైనవి కనబడును, బాదము వృక్షము పువ్వులు పూయును, మిడుత బరువుగా ఉండును, బుడ్డబుడుసర కాయ పగులును, ఏలయనగా ఒకడు తన నిత్యమైన ఉనికిపట్టునకు పోవుచున్నాడు. వాని నిమిత్తము ప్రలాపించువారు వీధులలో తిరుగుదురు.

6. వెండి త్రాడు విడి పోవును, బంగారు గిన్నె పగిలిపోవును, ధారయొద్ద కుండ పగిలిపోవును, బావియొద్ద చక్రము పడిపోవును.

7. మన్నయి నది వెనుకటివలెనే మరల భూమికి చేరును, ఆత్మ దాని దయచేసిన దేవుని యొద్దకు మరల పోవును.

8. సమస్తము వ్యర్థమని ప్రసంగి చెప్పుచున్నాడు సమస్తము వ్వర్థము.

ప్రారంభించిన విధంగానే (ప్రసంగి 1:2) ముగిస్తున్నాడు. తన విచారణ అంతా, విద్యంతా, జ్ఞానమంతా, జీవితానికి పరమార్థమేమిటి అన్న గంబీరమైన పరిశోధనంతా తేల్చినది ఇదే. తప్పించ శక్యంకాని మరణంవల్ల రూపు మాసిపోని అర్థమేదీ ఈ జీవితానికి లేదన్న నిర్ణయానికి వచ్చాడు.

9. ప్రసంగి జ్ఞానియై యుండెను అతడు జనులకు జ్ఞానము బోధించెను; అతడు ఆలోచించి సంగతులు పరిశీలించి అనేక సామెతలను అనుక్రమపరచెను.

ప్రసంగి 1:1; 1 రాజులు 4:32 చూడండి.

10. ప్రసంగి యింపైన మాటలు చెప్పుటకు పూనుకొనెను, సత్యమునుగూర్చిన మాటలు యథార్థభావముతో వ్రాయుటకు పూనుకొనెను.

తాను హృదయపూర్వకంగా నిష్కపటంగా ఇదంతా రాశానని సొలొమోనుకు గట్టి నమ్మకం. తన హృదయంలో విషయాలు ఎలా ఉన్నాయని అనుకొన్నాడో ఉన్నదీ ఉన్నట్టుగా రాశాడు. దేన్నీ దాచిపెట్టలేదు. తాను విషయాలను ఎలా అర్థం చేసుకొన్నాడో అలానే రాశాడు.

11. జ్ఞానులు చెప్పు మాటలు ములుకోలలవలెను చక్కగా కూర్చబడి బిగగొట్టబడిన మేకులవలెను ఉన్నవి; అవి ఒక్క కాపరివలన అంగీకరింపబడినట్టున్నవి.

“కాపరి”అంటే ఇక్కడ బహుశా దేవుడు అని అర్థం కావచ్చు. దేవుని మూలంగా వచ్చిన మాటలు తలంపుల్లో స్థిరత్వాన్ని ఇస్తాయి (గట్టిగా బిగించి దిగగొట్టిన మేకుల్లాంటివి), ఇంకా ముందున్న సత్యాన్ని అందుకునేందుకు మనల్ని ముందుకు తోసేవి (ములుకోలల్లాంటివి). ప్రసంగి గ్రంథానికున్న ముఖ్య ఉద్దేశాలలో ఇది ఒకటి. ఇది దేవునితో పని లేకుండా “సూర్యుని క్రింద” జరిగే వ్యవహారాలు, జీవితం కేవలం వ్యర్థం అనే స్థిరమైన సత్యాన్ని ఇస్తుంది. అంతేకాక ఈ బ్రతుకు అర్థాన్ని తెలుసుకొనేందుకూ, దీనికంటే ఉత్తమమైన అంతస్తులోని మంచి జీవితాన్ని (ప్రభువైన యేసుక్రీస్తులో) అనుభవించేందుకూ ఈ పుస్తకం ప్రేరేపించి ముందుకు నెట్టాలని దేవుని ఉద్దేశం. ధర్మశాస్త్రంలాగా మొత్తంగా పాత ఒడంబడిక గ్రంథంలాగా ఈ పుస్తకంలోని ఉద్దేశం మనలను క్రీస్తు దగ్గరకు నడిపించాలని (గలతియులకు 3:24). పాత ఒడంబడికలో పాపవిముక్తి గురించిన ఆశాభావం క్రీస్తు వైపుకే దారి చూపినట్టు, జీవితానికున్న అర్థాన్ని వెదకడం క్రీస్తులోనే సమాప్తమౌతుంది. అర్థం లేని వ్యర్థమైన జీవితంనుంచి క్రీస్తు తన ప్రజలను విమోచిస్తాడు (1 పేతురు 1:18).

12. ఇదియు గాక నా కుమారుడా, హితోపదేశములు వినుము; పుస్తకములు అధికముగా రచింపబడును, దానికి అంతము లేదు; విస్తారముగా విద్యాభ్యాసము చేయుట దేహమునకు ఆయాసకరము.

13. ఇదంతయు వినిన తరువాత తేలిన ఫలితార్థమిదే; దేవునియందు భయభక్తులు కలిగియుండి ఆయన కట్టడల ననుసరించి నడుచుచుండవలెను, మానవకోటికి ఇదియే విధి.

ధర్మశాస్త్రం క్రింద ఉన్న మనిషిగా, దేవుడు అతనికి ఇంకా సత్యం వెల్లడించని పక్షంలో సొలొమోను వెళ్ళగలిగిన దూరం ఇంతే, చేయగలిగిన నిర్ణయాలు ఇవే. జీవితానికంటూ అర్థం ఉండాలంటే దేవునిపట్ల భయభక్తులు, విధేయత చూపడంలోనే సాధ్యం. పాత ఒడంబడికలో అన్ని చోట్లా ఈ రెండు విషయాలనూ నొక్కి చెప్పడం కనిపిస్తుంది. “భయభక్తులు”– ఆదికాండము 20:11; యోబు 28:28; కీర్తనల గ్రంథము 34:11-14; కీర్తనల గ్రంథము 111:10; కీర్తనల గ్రంథము 130:3-4; సామెతలు 1:7.

14. గూఢమైన ప్రతియంశమును గూర్చి దేవుడు విమర్శచేయునప్పుడు ఆయన ప్రతిక్రియను అది మంచిదే గాని చెడ్డదే గాని, తీర్పులోనికి తెచ్చును.
2 కోరింథీయులకు 5:10