1. మరియ, ఆమె సహోదరియైన మార్త, అనువారి గ్రామమైన బేతనియలోనున్న లాజరు అను ఒకడు రోగి యాయెను.

1. Now a certain man was sick, Lazarus of Bethany, of the village of Mary and her sister Martha.

2. ఈ లాజరు ప్రభువునకు అత్తరుపూసి తల వెండ్రుకలతో ఆయన పాదములు తుడిచిన మరియకు సహోదరుడు.

2. And it was that Mary who anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.

3. అతని అక్క చెల్లెండ్రు ప్రభువా, యిదిగో నీవు ప్రేమించువాడు రోగియై యున్నాడని ఆయనయొద్దకు వర్తమానము పంపిరి.

3. The sisters therefore sent to him, saying, Lord, look, he whom you love is sick.

4. యేసు అది విని యీ వ్యాధి మరణముకొరకు వచ్చినదికాదు గాని దేవుని కుమారుడు దానివలన మహిమ పరచబడునట్లు దేవుని మహిమకొరకు వచ్చినదనెను.

4. But when Jesus heard it, he said, This sickness is not to death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified by it.

5. యేసు మార్తను ఆమె సహోదరిని లాజరును ప్రేమించెను.

5. Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.

6. అతడు రోగియై యున్నాడని యేసు వినినప్పుడు తానున్నచోటనే యింక రెండు దినములు నిలిచెను.

6. When therefore he heard that he was sick, he stayed at that time two days in the place where he was.

7. అటుపిమ్మట ఆయన మనము యూదయకు తిరిగి వెళ్లుదమని తన శిష్యులతో చెప్పగా

7. Then after this he says to the disciples, Let us go into Judea again.

8. ఆయన శిష్యులుబోధకుడా, యిప్పుడే యూదులు నిన్ను రాళ్లతో కొట్ట చూచుచుండిరే; అక్కడికి తిరిగి వెళ్లుదువా అని ఆయన నడిగిరి.

8. The disciples say to him, Rabbi, the Jews were but now seeking to stone you; and do you go there again?

9. అందుకు యేసు పగలు పండ్రెండు గంటలున్నవి గదా, ఒకడు పగటివేళ నడిచిన యెడల ఈ లోకపు వెలుగును చూచును గనుక తొట్రు పడడు.

9. Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? If a man walks in the day, he does not stumble, because he sees the light of this world.

10. అయితే రాత్రివేళ ఒకడు నడిచినయెడల వానియందు వెలుగులేదు గనుక వాడు తొట్రుపడునని చెప్పెను.

10. But if a man walks in the night, he stumbles, because the light is not in him.

11. ఆయన యీ మాటలు చెప్పిన తరువాత మన స్నేహితుడైన లాజరు నిద్రించుచున్నాడు; అతని మేలు కొలుప వెళ్లుచున్నానని వారితో చెప్పగా

11. These things he spoke: and after this he says to them, Our friend Lazarus has fallen asleep; but I go, that I may awake him out of sleep.

12. శిష్యులు ప్రభువా, అతడు నిద్రించినయెడల బాగుపడుననిరి.

12. The disciples therefore said to him, Lord, if he has fallen asleep, he will recover.

13. యేసు అతని మరణమునుగూర్చి ఆ మాట చెప్పెను గాని వారు ఆయన నిద్ర విశ్రాంతిని గూర్చి చెప్పెననుకొనిరి.

13. Now Jesus had spoken of his death: but they thought that he spoke of taking rest in sleep.

14. కావున యేసు లాజరు చనిపోయెను,

14. Then Jesus therefore said to them plainly, Lazarus is dead.

15. మీరు నమ్మునట్లు నేనక్కడ ఉండలేదని మీ నిమిత్తము సంతోషించుచున్నాను; అయినను అతనియొద్దకు మనము వెళ్లుదము రండని స్పష్టముగా వారితో చెప్పెను.

15. And I am glad for your+ sakes that I was not there, to the intent you+ may believe; nevertheless let us go to him.

16. అందుకు దిదుమ అనబడిన తోమా ఆయనతో కూడ చనిపోవుటకు మనమును వెళ్లుదమని తనతోడి శిష్యులతో చెప్పెను.

16. Thomas therefore, who is called Didymus, said to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.

17. యేసు వచ్చి అదివరకే అతడు నాలుగు దినములు సమాధిలో ఉండెనని తెలిసికొనెను.

17. So when Jesus came, he found that he had been in the tomb four days' [time] already.

18. బేతనియ యెరూషలేమునకు సమీపమై యుండెను; దానికి ఇంచుమించు కోసెడు దూరము

18. Now Bethany was near to Jerusalem, about two miles away;

19. గనుక యూదులలో అనేకులు వారి సహోదరుని గూర్చి మార్తను మరియను ఓదార్చుటకై వారి యొద్దకు వచ్చియుండిరి.

19. and many of the Jews had come to Martha and Mary, to console them concerning their brother.

20. మార్త యేసు వచ్చుచున్నాడని విని ఆయనను ఎదుర్కొన వెళ్లెనుగాని మరియ యింటిలో కూర్చుండి యుండెను.

20. Martha therefore, when she heard that Jesus was coming, went and met him: but Mary still sat in the house.

21. మార్త యేసుతో ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండును.

21. Martha therefore said to Jesus, Lord, if you had been here, my brother would not have died.

22. ఇప్పుడైనను నీవు దేవుని ఏమడిగినను దేవుడు నీకను గ్రహించునని యెరుగుదుననెను.

22. And even now I know that, whatever you will ask of God, God will give you.

23. యేసు నీ సహోదరుడు మరల లేచునని ఆమెతో చెప్పగా

23. Jesus says to her, Your brother will rise again.

24. మార్త ఆయనతో అంత్య దినమున పునరుత్థానమందు లేచునని యెరుగుదుననెను.
దానియేలు 12:2

24. Martha says to him, I know that he will rise again in the resurrection at the last day.

25. అందుకు యేసు పునరుత్థానమును జీవమును నేనే; నాయందు విశ్వాసముంచువాడు చని పోయినను బ్రదుకును;

25. Jesus said to her, I am the resurrection, and the life: he who believes on me, though he dies, yet he will live;

26. బ్రదికి నాయందు విశ్వాసముంచు ప్రతివాడును ఎన్నటికిని చనిపోడు. ఈ మాట నమ్ముచున్నావా? అని ఆమెను నడిగెను.

26. and whoever lives and believes on me will never die. Do you believe this?

27. ఆమె అవును ప్రభువా, నీవు లోకమునకు రావలసిన దేవుని కుమారుడవైన క్రీస్తువని నమ్ముచున్నానని ఆయనతో చెప్పెను.

27. She says to him, Yes, Lord: I have believed that you are the Christ, the Son of God, [even] he who comes into the world.

28. ఆమె ఈ మాట చెప్పి వెళ్లిబోధకుడు వచ్చి నిన్ను పిలుచుచున్నాడని తన సహోదరియైన మరియను రహస్యముగా పిలిచెను.

28. And when she had said this, she went away, and called Mary her sister secretly, saying, The Teacher is here, and calls you.

29. ఆమె విని త్వరగా లేచి ఆయన యొద్దకు వచ్చెను.

29. And she, when she heard it, arose quickly, and went to him.

30. యేసు ఇంకను ఆ గ్రామములోనికి రాక, మార్త ఆయనను కలిసికొనిన చోటనే ఉండెను

30. (Now Jesus had not yet come into the village, but was still in the place where Martha met him.)

31. గనుక యింటిలో మరియతో కూడ నుండి ఆమెను ఓదార్చుచుండిన యూదులు మరియ త్వరగా లేచి వెళ్లుట చూచి, ఆమె సమాధియొద్ద ఏడ్చుటకు అక్కడికి వెళ్లుచున్నదనుకొని ఆమె వెంట వెళ్లిరి.

31. The Jews then who were with her in the house, and were consoling her, when they saw Mary, that she rose up quickly and went out, followed her, supposing that she was going to the tomb to weep there.

32. అంతట మరియ యేసు ఉన్న చోటికి వచ్చి, ఆయనను చూచి, ఆయన పాదములమీద పడి ప్రభువా, నీవిక్కడ ఉండినయెడల నా సహోదరుడు చావకుండుననెను.

32. Mary therefore, when she came where Jesus was, and saw him, fell down at his feet, saying to him, Lord, if you had been here, my brother would not have died.

33. ఆమె ఏడ్చుటయు, ఆమెతో కూడ వచ్చిన యూదులు ఏడ్చుటయు యేసు చూచి కలవరపడి ఆత్మలో మూలుగుచు అతనినెక్కడ నుంచితిరని అడుగగా,

33. When Jesus therefore saw her weeping, and the Jews [also] weeping who came with her, he groaned in the spirit, and was troubled,

34. వారుప్రభువా, వచ్చి చూడుమని ఆయనతో చెప్పిరి.

34. and said, Where have you+ laid him? They say to him, Lord, come and see.

35. యేసు కన్నీళ్లు విడిచెను.

35. Jesus wept.

36. కాబట్టి యూదులు అతనిని ఏలాగు ప్రేమించెనో చూడుడని చెప్పుకొనిరి.

36. The Jews therefore said, Look at how he loved him!

37. వారిలో కొందరు ఆ గ్రుడ్డి వాని కన్నులు తెరచిన యీయన, యితనిని చావకుండ చేయలేడా అని చెప్పిరి.

37. But some of them said, Could not this man, who opened the eyes of him who was blind, have caused that this man also should not die?

38. యేసు మరల తనలో మూలుగుచు సమాధియొద్దకు వచ్చెను. అది యొక గుహ, దానిమీద ఒక రాయి పెట్టియుండెను.

38. Jesus therefore again groaning in himself comes to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay against it.

39. యేసు రాయి తీసివేయుడని చెప్పగా చనిపోయినవాని సహోదరియైన మార్త ప్రభువా, అతడు చనిపోయి నాలుగు దినములైనది గనుక ఇప్పటికి వాసనకొట్టునని ఆయనతో చెప్పెను.

39. Jesus says, Take+ away the stone. Martha, the sister of him who was dead, says to him, Lord, by this time the body decays; for he has been [dead] four days' [time].

40. అందుకు యేసు నీవు నమ్మినయెడల దేవుని మహిమ చూతువని నేను నీతో చెప్పలేదా అని ఆమెతో అనెను;

40. Jesus says to her, Did I not say to you, that, if you believed, you should see the glory of God?

41. అంతట వారు ఆ రాయి తీసివేసిరి. యేసు కన్నులు పైకెత్తి తండ్రీ, నీవు నా మనవి వినినందున నీకు కృతజ్ఞతాస్తుతులు చెల్లించుచున్నాను.

41. So they took away the stone. And Jesus lifted up his eyes, and said, Father, I thank you that you heard me.

42. నీవు ఎల్లప్పుడును నా మనవి వినుచున్నావని నేనెరుగుదును గాని నీవు నన్ను పంపితివని చుట్టు నిలిచియున్న యీ జనసమూహము నమ్మునట్లు వారి నిమిత్తమై యీ మాట చెప్పితిననెను.

42. And I knew that you hear me always: but because of the multitude that stands around I said it, that they may believe that you sent me.

43. ఆయన ఆలాగు చెప్పి లాజరూ, బయటికి రమ్మని బిగ్గరగా చెప్పగా

43. And when he had thus spoken, he cried with a loud voice, Lazarus, come forth.

44. చనిపోయినవాడు, కాళ్లు చేతులు ప్రేత వస్త్రములతో కట్టబడినవాడై వెలుపలికి వచ్చెను; అతని ముఖమునకు రుమాలు కట్టియుండెను. అంతట యేసు మీరు అతని కట్లు విప్పిపోనియ్యుడని వారితో చెప్పెను.

44. He who was dead came forth, bound hand and foot with grave-clothes; and his face was bound about with a napkin. Jesus says to them, Loose him, and let him go.

45. కాబట్టి మరియయొద్దకు వచ్చి ఆయన చేసిన కార్యమును చూచిన యూదులలో అనేకులు ఆయనయందు విశ్వాసముంచిరి కాని

45. Many therefore of the Jews, who came to Mary and saw that which he did, believed on him.

46. వారిలో కొందరు పరిసయ్యుల యొద్దకు వెళ్లి యేసుచేసిన కార్యములను గూర్చి వారితో చెప్పిరి.

46. But some of them went away to the Pharisees, and told them the things which Jesus had done.

47. కాబట్టి ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును మహాసభను సమకూర్చి మనమేమి చేయుచున్నాము? ఈ మనుష్యుడు అనేకమైన సూచక క్రియలు చేయుచున్నాడే.

47. The chief priests therefore and the Pharisees gathered a Sanhedrin, and said, What do we do? This man does many signs.

48. మనమాయనను ఈలాగు చూచుచు ఊరకుండినయెడల అందరు ఆయనయందు విశ్వాసముంచెదరు; అప్పుడు రోమీయులు వచ్చి మన స్థలమును మన జనమును ఆక్రమించుకొందురని చెప్పిరి.

48. If we leave him thus alone, all men will believe on him: and the Romans will come and take away both our place and our nation.

49. అయితే వారిలో కయప అను ఒకడు ఆ సంవత్సరము ప్రధాన యాజకుడైయుండిమీ కేమియు తెలియదు.

49. But a certain one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them, You+ know nothing at all,

50. మన జనమంతయు నశింపకుండునట్లు ఒక మనుష్యుడు ప్రజలకొరకు చనిపోవుట మీకు ఉపయుక్తమని మీరు ఆలోచించుకొనరు అని వారితో చెప్పెను.

50. nor do you+ take account that it is expedient for you+ that one man should die for the people, and that the whole nation not perish.

51. తనంతట తానే యీలాగు చెప్పలేదు గాని ఆ సంవత్సరము ప్రధానయాజకుడై యుండెను గనుక

51. Now this he did not say of himself: but being high priest that year, he prophesied that Jesus should die for the nation;

52. యేసు ఆ జనముకొరకును, ఆ జనముకొరకు మాత్రమేగాక చెదరిపోయిన దేవుని పిల్లలను ఏకముగా సమకూర్చుటకును, చావనైయున్నాడని ప్రవచించెను.
ఆదికాండము 49:10

52. and not for the nation only, but that he might also gather together into one the children of God who are scattered abroad.

53. కాగా ఆ దినమునుండి వారు ఆయనను చంపనాలో చించుచుండిరి.

53. So from that day forth they took counsel that they might put him to death.

54. కాబట్టి యేసు అప్పటినుండి యూదులలో బహిరంగ ముగా సంచరింపక, అక్కడనుండి అరణ్యమునకు సమీప ప్రదేశములోనున్న ఎఫ్రాయిమను ఊరికి వెళ్లి, అక్కడ తన శిష్యులతోకూడ ఉండెను.

54. Jesus therefore walked no more openly among the Jews, but departed from there into the country near to the wilderness, into a city called Ephraim; and there he stayed with the disciples.

55. మరియు యూదుల పస్కాపండుగ సమీపమైయుండెను గనుక అనేకులు తమ్మును తాము శుద్ధిచేసికొనుటకై పస్కా రాకమునుపే పల్లెటూళ్లలోనుండి యెరూషలేమునకు వచ్చిరి.
2 దినవృత్తాంతములు 30:17

55. Now the Passover of the Jews was at hand: and many went up to Jerusalem out of the country before the Passover, to purify themselves.

56. వారు యేసును వెదకుచు దేవాలయములో నిలువబడి మీకేమి తోచుచున్నది? ఆయన పండుగకు రాడా యేమి? అని ఒకనితో ఒకడు చెప్పుకొనిరి.

56. They sought therefore for Jesus, and spoke one with another, as they stood in the temple, What do you+ think? That he will not come to the feast?

57. ప్రధానయాజకులును పరిసయ్యులును ఆయన ఎక్కడ ఉన్నది ఎవనికైనను తెలిసియున్న యెడల తాము ఆయనను పట్టుకొన గలుగుటకు తమకు తెలియజేయవలెనని ఆజ్ఞాపించి యుండిరి.

57. Now the chief priests and the Pharisees had given commandment, that, if any man knew where he was, he should show it, that they might take him.