1. అంతియొకయలోనున్న సంఘములో బర్నబా, నీగెరనబడిన సుమెయోను, కురేనీయుడైన లూకియ చతుర్థాధిపతియైన హేరోదుతో కూడ పెంచబడిన మనయేను, సౌలు అను ప్రవక్తలును బోధకులును ఉండిరి.

1. Now there were in the church that was at Antioch prophets and teachers: Barnabas and Simeon that was called Niger and Lucius of Cyrene and Manaen, who had been brought up with Herod the tetrarch, and Saul.

2. వారు ప్రభువును సేవించుచు ఉపవాసము చేయుచుండగా పరిశుద్ధాత్మ నేను బర్నబాను సౌలును పిలిచిన పనికొరకు వారిని నాకు ప్రత్యేకపరచుడని వారితో చెప్పెను.

2. As they ministered to the Lord and fasted, the Holy Spirit said, Separate me Barnabas and Saul for the work unto which I have called them.

3. అంతట వారు ఉపవాసముండి ప్రార్థనచేసి వారిమీద చేతులుంచి వారిని పంపిరి.

3. And when they had fasted and prayed and laid [their] hands on them, they released [them].

4. కాబట్టి వీరు పరిశుద్ధాత్మచేత పంపబడినవారై సెలూకయకు వచ్చి అక్కడనుండి ఓడయెక్కి కుప్రకు వెళ్లిరి.

4. So they, being sent forth by the Holy Spirit, departed unto Seleucia, and from there they sailed to Cyprus.

5. వారు సలమీలో ఉండగా యూదుల సమాజమందిరములలో దేవుని వాక్యము ప్రచురించుచుండిరి. యోహాను వారికి ఉపచారము చేయువాడై యుండెను.

5. And when they arrived at Salamis, they preached the word of God in the synagogues of the Jews, and they also had John as an attendant.

6. వారు ఆ ద్వీపమందంతట సంచరించి పాఫు అను ఊరికి వచ్చినప్పుడు గారడీవాడును అబద్ధ ప్రవక్తయునైన బర్‌యేసు అను ఒక యూదుని చూచిరి.

6. And when they had gone through the isle unto Paphos, they found a certain wise man, a false prophet, a Jew, whose name [was] Barjesus,

7. ఇతడు వివేకముగలవాడైన సెర్గి పౌలు అను అధిపతియొద్దనుండెను; అతడు బర్నబాను సౌలును పిలిపించి దేవుని వాక్యము వినగోరెను.

7. who was with the proconsul, Sergius Paulus, a prudent man, who called for Barnabas and Saul and desired to hear the word of God.

8. అయితే ఎలుమ ఆ అధిపతిని విశ్వాసమునుండి తొలగింపవలెనని యత్నముచేసి వారిని ఎదిరించెను; ఎలుమ అను పేరునకు గారడీవాడని అర్థము.

8. But Elymas the wise man (for so is his name by interpretation) withstood them, seeking to turn away the proconsul from the faith.

9. అందుకు పౌలు అనబడిన సౌలు పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవాడై

9. Then Saul (who also [is] Paul), filled with the Holy Spirit, set his eyes on him

10. అతని తేరిచూచి సమస్త కపటముతోను సమస్త దుర్మార్గముతోను నిండినవాడా, అపవాది కుమారుడా, సమస్త నీతికి విరోధీ, నీవు ప్రభువు యొక్క తిన్నని మార్గములు చెడగొట్టుట మానవా?
సామెతలు 10:9, హోషేయ 14:9

10. and said, O full of all deception and all licentiousness, [thou] son of the devil, [thou] enemy of all righteousness, wilt thou not cease to pervert the right ways of the Lord?

11. ఇదిగో ప్రభువు తనచెయ్యి నీమీద ఎత్తియున్నాడు; నీవు కొంతకాలము గ్రుడ్డివాడవై సూర్యుని చూడకుందువని చెప్పెను. వెంటనే మబ్బును చీకటియు అతని కమ్మెను గనుక అతడు తిరుగుచు ఎవరైన చెయ్యిపట్టుకొని నడిపింతురా అని వెదకుచుండెను.

11. And now, behold, the hand of the Lord [is] against thee, and thou shalt be blind, not seeing the sun for a season. And immediately there fell on him a mist and a darkness, and he went about seeking some to lead him by the hand.

12. అంతట ఆ అధిపతి జరిగినదానిని చూచి ప్రభువు బోధకు ఆశ్చర్యపడి విశ్వసించెను.

12. Then the proconsul, when he saw what was done, believed, being astonished at the doctrine of the Lord.

13. తరువాత పౌలును అతనితోకూడ ఉన్నవారును ఓడ యెక్కి పాఫునుండి బయలుదేరి పంఫూలియాలో నున్న పెర్గేకు వచ్చిరి. అచ్చట యోహాను వారిని విడిచిపెట్టి యెరూషలేమునకు తిరిగి వెళ్లెను.

13. Now when Paul and his company sailed from Paphos, they came to Perga in Pamphylia; then John, departing from them, returned to Jerusalem.

14. అప్పుడు వారు పెర్గే నుండి బయలుదేరి పిసిదియలోనున్న అంతియొకయకు వచ్చి విశ్రాంతిదినమందు సమాజమందిరములోనికి వెళ్లి కూర్చుండిరి.

14. But when they departed from Perga, they came to Antioch in Pisidia and went into the synagogue on the sabbath day and sat down.

15. ధర్మశాస్త్రమును ప్రవక్తల లేఖనములను చదివిన తరువాత సమాజ మందిరపు అధికారులు సహోదరులారా, ప్రజలకు మీరు ఏదైన బోధవాక్యము చెప్పవలెనని యున్న యెడల చెప్పుడని వారికి వర్తమానము చేసిరి.

15. And after the reading of the law and the prophets the princes of the synagogue sent unto them, saying, [Ye] men [and] brethren, if ye have any word of exhortation for the people, speak.

16. అప్పుడు పౌలు నిలువబడి చేసైగ చేసి ఇట్లనెను

16. Then Paul stood up, and beckoning with [his] hand said, Men of Israel and ye that fear God hearken.

17. ఇశ్రాయేలీయులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, వినుడి. ఇశ్రాయేలను ఈ ప్రజల దేవుడు మన పితరులను ఏర్పరచుకొని, వారు ఐగుప్తు దేశమందు పరదేశులై యున్నప్పుడు ఆ ప్రజలను హెచ్చించి, తన భుజబలముచేత వారినక్కడనుండి తీసికొనివచ్చి
నిర్గమకాండము 6:1, నిర్గమకాండము 6:6, నిర్గమకాండము 12:51

17. The God of this people of Israel chose our fathers and exalted the people when they dwelt as strangers in the land of Egypt, and with a high arm he brought them out of it.

18. యించుమించు నలువది ఏండ్లమట్టుకు అరణ్యములో వారి చేష్టలను సహించెను.
నిర్గమకాండము 16:35, సంఖ్యాకాండము 14:34, ద్వితీయోపదేశకాండము 1:31

18. And [for] the time of about forty years, he suffered their manners in the wilderness.

19. మరియు కనాను దేశములో ఏడు జాతుల వారిని నాశనముచేసి వారి దేశములను వీరికి స్వాస్థ్యముగా పంచి యిచ్చెను.
ద్వితీయోపదేశకాండము 7:1, యెహోషువ 14:1

19. And when he had destroyed seven nations in the land of Canaan, he divided their land to them by lot.

20. ఇంచుమించు నాలుగువందల ఏబది సంవత్సరములు ఇట్లు జరిగెను. అటుతరువాత ప్రవక్తయైన సమూయేలువరకు ఆయన వారికి న్యాయాధిపతులను దయచేసెను.
న్యాయాధిపతులు 2:16, 1 సమూయేలు 3:20

20. And after that he gave [unto them] judges about the space of four hundred and fifty years, until Samuel the prophet.

21. ఆ తరువాత వారు రాజు కావలెనని కోరగా దేవుడు బెన్యామీను గోత్రీయుడును కీషు కుమారుడునైన సౌలును వారికి నలువది ఏండ్ల వరకు దయచేసెను.
1 సమూయేలు 8:5, 1 సమూయేలు 8:19, 1 సమూయేలు 10:20-21, 1 సమూయేలు 10:24, 1 సమూయేలు 11:15

21. And afterward they asked for a king, and God gave unto them Saul the son of Cis, a man of the tribe of Benjamin, for forty years.

22. తరువాత అతనిని తొలగించి దావీదును వారికి రాజుగా ఏర్పరచెను. మరియు ఆయననేను యెష్షయి కుమారుడైన దావీదును కనుగొంటిని; అతడు నా యిష్టానుసారుడైన మనుష్యుడు, అతడు నా ఉద్దేశములన్నియు నెరవేర్చునని చెప్పి అతనినిగూర్చి సాక్ష్యమిచ్చెను.
1 సమూయేలు 13:14, 1 సమూయేలు 16:12-13, కీర్తనల గ్రంథము 89:20, యెషయా 44:28

22. And when he had removed him, he raised up unto them David to be their king, to whom also he gave testimony, saying, I have found David, the [son] of Jesse, a man after my own heart, who shall fulfil all my will.

23. అతని సంతానమునుండి దేవుడు తన వాగ్దానము చొప్పున ఇశ్రాయేలుకొరకు రక్షకుడగు యేసును పుట్టించెను.
2 సమూయేలు 7:12-13, యెషయా 11:1

23. Of this man's seed has God according to [his] promise raised up Jesus as Saviour unto Israel,

24. ఆయన రాకముందు యోహాను ఇశ్రాయేలు ప్రజలకందరికి మారుమనస్సు విషయమైన బాప్తిస్మము ప్రకటించెను.

24. John having first proclaimed before his coming the baptism of repentance to all the people of Israel.

25. యోహాను తన పనిని నెరవేర్చుచుండగా నేనెవడనని మీరు తలంచుచున్నారు? నేను ఆయనను కాను; ఇదిగో నా వెనుక ఒకడు వచ్చుచున్నాడు, ఆయన కాళ్ల చెప్పులు విప్పుటకైనను నేను పాత్రుడను కానని చెప్పెను.

25. And as John fulfilled his course, he said, Whom think ye that I am? I am not [he]. But, behold, there comes one after me, whose shoes of his feet I am not worthy to loose.

26. సహోదరులారా, అబ్రాహాము వంశస్థులారా, దేవునికి భయపడువారలారా, యీ రక్షణ వాక్యము మనయొద్దకు పంపబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 107:20

26. Men [and] brethren, sons of the lineage of Abraham, and whosoever among you fears God, unto you is this word of saving health sent.

27. యెరూషలేములో కాపురముండు వారును, వారి అధికారులును, ఆయననైనను, ప్రతి విశ్రాంతి దినమున చదవబడుచున్న ప్రవక్తల వచనములనైనను గ్రహింపక, ఆయనకు శిక్షవిధించుటచేత ఆ వచనములను నెరవేర్చిరి.

27. For those that dwell at Jerusalem and their princes, because they knew him not nor yet the voices of the prophets who are read every sabbath day, they have fulfilled [them] in condemning [him].

28. ఆయనయందు మరణమునకు తగిన హేతువేదియు కనబడక పోయినను ఆయనను చంపించవలెనని వారు పిలాతును వేడుకొనిరి.

28. And without finding cause of death [in him], yet they asked Pilate that he should be slain.

29. వారు ఆయనను గూర్చి వ్రాయబడినవన్నియు నెరవేర్చిన తరువాత ఆయనను మ్రానుమీదనుండి దింపి సమాధిలో పెట్టిరి.

29. And when they had fulfilled all that was written of him, they took [him] down from the tree and laid [him] in a sepulchre.

30. అయితే దేవుడు మృతులలోనుండి ఆయనను లేపెను.

30. But God raised him from the dead,

31. ఆయన గలిలయనుండి యెరూషలేమునకు తనతోకూడ వచ్చిన వారికి అనేకదినములు కనబడెను; వారిప్పుడు ప్రజల యెదుట ఆయనకు సాక్షులై యున్నారు.

31. and he was seen many days by those who came up with him from Galilee to Jerusalem, who until now are his witnesses unto the people.

32. దేవుడు యేసును లేపి, పితరులకు చేసిన వాగ్దానమును మన పిల్లలకు నెరవేర్చియున్నాడని మేమును మీకు సువార్త ప్రకటించుచున్నాము.

32. And we declare unto you the gospel of the promise which was made unto the fathers,

33. ఆలాగే నీవు నా కుమారుడవు నేడు నేను నిన్ను కంటిని అని రెండవ కీర్తనయందు వ్రాయబడియున్నది.
కీర్తనల గ్రంథము 2:7

33. which God has fulfilled unto us their children, in that he has raised up Jesus again; as it is also written in the second psalm, Thou art my Son, this day have I begotten thee.

34. మరియు ఇక కుళ్లుపట్టకుండ ఆయనను మృతులలోనుండి లేపుటను బట్టిదావీదునకు అనుగ్రహించిన పవిత్రమైన వరములను మీకనుగ్రహింతును, అవి నమ్మకములైనవని చెప్పెను.
యెషయా 55:3

34. And as concerning that he raised him up from the dead, [now] no more to return to corruption, he said this, I will give you the sure mercies [promised] to David.

35. కాబట్టి వేరొక కీర్తనయందునీ పరిశుద్ధుని కుళ్లుపట్టనియ్యౌవని చెప్పుచున్నాడు.
కీర్తనల గ్రంథము 16:10

35. Therefore he also says in another place, Thou shalt not suffer thy Holy One to see corruption.

36. దావీదు దేవుని సంకల్పము చొప్పున తన తరమువారికి సేవచేసి నిద్రించి,
న్యాయాధిపతులు 2:10, 1 రాజులు 2:10

36. For David, after he had served his own generation by the will of God, fell asleep and was gathered unto his fathers and saw corruption;

37. తన పితరుల యొద్దకు చేర్చబడి కుళ్లిపోయెను గాని దేవుడు లేపినవాడు కుళ్లుపట్టలేదు.

37. but he, whom God raised again, saw no corruption.

38. కాబట్టి సహోదరులారా, మీకు ఈయన ద్వారానే పాపక్షమాపణ ప్రచురమగుచున్నదనియు,

38. Be it known unto you, therefore, men [and] brethren, that through this one is preached unto you the remission of sins;

39. మీరు మోషే ధర్మశాస్త్రమువలన ఏ విషయములలో నీతిమంతులుగా తీర్చబడలేక పోతిరో ఆ విషయములన్నిటిలో, విశ్వసించు ప్రతివాడును ఈయనవలననే నీతి మంతుడుగా తీర్చబడుననియు మీకు తెలియు గాక.

39. and in him all that believe are justified from all the things from which ye could not be justified by the law of Moses.

40. ప్రవక్తల గ్రంథమందు చెప్పబడినది మీమీదికి రాకుండ చూచుకొనుడి; అదేమనగా

40. Beware, therefore, lest what is spoken of in the prophets come upon you:

41. ఇదిగో తిరస్కరించువారలారా, ఆశ్చర్యపడుడి నశించుడి మీ దినములలో నేనొక కార్యము చేసెదను ఆ కార్యము ఒకడు మీకు వివరించినను మీరెంత మాత్రమును నమ్మరు అనెను.
హబక్కూకు 1:5

41. Behold, ye despisers, and wonder and perish, for I do a work in your days, a work which ye would in no wise believe, if one should declare it unto you.

42. వారు సమాజమందిరములోనుండి వెళ్లుచుండగా ఈ మాటలను మరుసటి విశ్రాంతిదినమున తమతో చెప్పవలెనని జనులు వేడుకొనిరి.

42. And when they were gone out of the synagogue of the Jews, the Gentiles besought that these words might be spoken to them the next sabbath.

43. సమాజమందిరములోనివారు లేచిన తరువాత అనేకులు యూదులును, భక్తిపరులైన యూదమత ప్రవిష్టులును, పౌలును బర్నబాను వెంబడించిరి. వీరువారితో మాటలాడుచు, దేవుని కృపయందు నిలుకడగా నుండవలెనని వారిని హెచ్చరించిరి.

43. Now when the synagogue was dismissed, many of the Jews and religious proselytes followed Paul and Barnabas, who, speaking to them, persuaded them to remain in the grace of God.

44. మరుసటి విశ్రాంతిదినమున దాదాపుగా ఆ పట్టణ మంతయు దేవుని వాక్యము వినుటకు కూడివచ్చెను.

44. And the next sabbath day almost the whole city came together to hear the word of God.

45. యూదులు జనసమూహములను చూచి మత్సరముతో నిండుకొని దూషించుచు, పౌలు చెప్పినవాటికి అడ్డము చెప్పిరి.

45. But when the Jews saw the multitudes, they were filled with envy and spoke against that which Paul said, contradicting and blaspheming.

46. అప్పుడు పౌలును బర్నబాయు ధైర్యముగా ఇట్లనిరి దేవుని వాక్యము మొదట మీకు చెప్పుట ఆవశ్యకమే; అయినను మీరు దానిని త్రోసివేసి, మిమ్మును మీరే నిత్యజీవమునకు అపాత్రులుగా ఎంచుకొనుచున్నారు, గనుక ఇదిగో మేము అన్యజనులయొద్దకు వెళ్లుచున్నాము

46. Then Paul and Barnabas speaking with freedom, said, It was necessary indeed that the word of God should first have been spoken to you; but seeing ye put it from you and judge yourselves unworthy of eternal life, behold, we turn to the Gentiles.

47. ఏలయనగా నీవు భూదిగంతములవరకు రక్షణార్థముగా ఉండునట్లు నిన్ను అన్యజనులకు వెలుగుగా ఉంచియున్నాను అని ప్రభువు మాకాజ్ఞాపించెననిరి.
యెషయా 49:6

47. For so has the Lord commanded us, [saying], I have set thee to be a light of the Gentiles that thou should be for saving health unto the ends of the earth.

48. అన్యజనులు ఆ మాటవిని సంతోషించి దేవుని వాక్యమును మహిమపరచిరి; మరియు నిత్యజీవమునకు నిర్ణయింపబడిన వారందరు విశ్వసించిరి.

48. And when the Gentiles heard this, they were glad and glorified the word of the Lord, and as many as were ordained to eternal life believed.

49. ప్రభువు వాక్యము ఆ ప్రదేశమందంతట వ్యాపించెను

49. And the word of the Lord was published throughout all the region.

50. గాని యూదులు భక్తి మర్యాదలుగల స్త్రీలను ఆ పట్టణపు ప్రముఖులను రేపి పౌలునకు బర్నబాకును హింసకలుగజేసి, వారిని తమ ప్రాంతములనుండి వెళ్లగొట్టిరి.

50. But the Jews stirred up the devout and honourable women and the principals of the city and raised up persecution against Paul and Barnabas and expelled them out of their borders.

51. వీరు తమ పాదధూళిని వారితట్టు దులిపివేసి ఈకొనియకు వచ్చిరి.

51. But they shook off the dust of their feet against them and came unto Iconium.

52. అయితే శిష్యులు ఆనందభరితులై పరిశుద్ధాత్మతో నిండినవారైరి.

52. And the disciples were filled with joy and with the Holy Spirit.: