1. యెరుబ్బయలు కుమారుడైన అబీమెలెకు షెకెములో నున్న తన తల్లి సహోదరుల యొద్దకు పోయి వారి తోను తన తల్లి పితరుల కుటుంబికులందరితోను

1. Abimelech son of Jerubbaal confronted his mother's brothers at Shechem and, to them and to the whole clan of his maternal grandfather's family, he said,

2. మీరు దయచేసి షెకెము యజమానులందరు వినునట్లు వారితో మాటలాడి మీకేది మంచిది? యెరుబ్బయలు యొక్క కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులందరు మిమ్మును ఏలుట మంచిదా? ఒక్క మనుష్యుడు మిమ్మును ఏలుట మంచిదా? నేను మీ రక్తసంబంధినని జ్ఞాపకముచేసికొనుడి అని పలుకుడనెను.

2. 'Please put this question to the leading men of Shechem: Which is better for you: to be ruled by seventy people -- all Jerubbaal's sons -- or to be ruled by one? Remember too that I am your own flesh and bone.'

3. అతని తల్లి సహోదరులు అతని గూర్చి షెకెము యజమానులు వినునట్లు ఆ మాటలన్నియు చెప్పగా వారు ఇతడు మన సహోదరుడనుకొని తమ హృదయము అబీమెలెకు తట్టు త్రిప్పుకొనిరి;

3. His mother's brothers said all this on his behalf to all the leading men of Shechem, and their feelings swayed them to follow Abimelech, since they argued, 'He is our brother.'

4. అప్పుడు వారు బయల్బెరీతు గుడిలోనుండి డెబ్బది తులముల వెండి తెచ్చి అతనికియ్యగా వాటితో అబీమెలెకు అల్లరి జనమును కూలికి పెట్టుకొనెను, వారు అతని వశమున నుండిరి.

4. So they gave him seventy shekels of silver from the temple of Baal-Berith, and with this Abimelech paid violent adventurers to follow him.

5. తరువాత అతడు ఒఫ్రాలోనున్న తన తండ్రి యింటికి పోయి యెరుబ్బయలు కుమారులును తన సహోదరులునైన ఆ డెబ్బదిమంది మనుష్యులను ఒక్క రాతిమీద చంపెను. యెరుబ్బయలు చిన్న కుమారుడైన యోతాము మాత్రమే దాగియుండి తప్పించుకొనెను.

5. He then went to his father's house at Ophrah and put his brothers, Jerubbaal's seventy sons, to death on one and the same stone. Jotham, however, Jerubbaal's youngest son, escaped by going into hiding.

6. తరువాత షెకెము యజమానులందరును మిల్లో ఇంటివారందరును కూడివచ్చి షెకెములోనున్న మస్తకి వృక్షము క్రింద దండు పాళెమునొద్ద అబీమెలెకును రాజుగా నియమించిరి.

6. All the leading men of Shechem and all Beth-Millo then met and proclaimed Abimelech king at the oak of the cultic stone at Shechem.

7. అది యోతామునకు తెలియబడినప్పుడు అతడు పోయి గెరిజీము కొండకొప్పున నిలిచి యెలుగెత్తి పిలిచి వారితో ఇట్లనెను షెకెము యజమానులారా, మీరు నా మాట వినిన యెడల దేవుడు మీ మాట వినును.

7. News of this was brought to Jotham. He went and stood on the top of Mount Gerizim and shouted at the top of his voice: Hear me, leaders of Shechem, so that God may also hear you!

8. చెట్లు తమమీద రాజును ఒకనిని అభిషేకించు కొనవలెనను మనస్సు కలిగి బయలుదేరి

8. One day the trees went out to anoint a king to rule them. They said to the olive tree, 'Be our king!'

9. మమ్మును ఏలుమని ఒలీవచెట్టు నడుగగా ఒలీవచెట్టు దేవునిని మానవులను దేనివలన నరులు సన్మానించుదురో ఆ నా తైలము నియ్యకమాని చెట్లమీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

9. The olive tree replied, 'Must I forgo my oil which gives honour to gods and men, to stand and sway over the trees?'

10. అప్పుడు చెట్లు నీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని అంజూరపు చెట్టు నడుగగా

10. Then the trees said to the fig tree, 'You come and be our king!'

11. అంజూరపు చెట్టుచెట్ల మీద రాజునైయుండి యిటు అటు ఊగుటకు నా మాధుర్యమును నా మంచి ఫలములను నేనియ్యక మానుదునా? అని వాటితో అనెను.

11. The fig tree replied, 'Must I forgo my sweetness, forgo my excellent fruit, to go and sway over the trees?'

12. అటుతరువాత చెట్లు నీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ద్రాక్షావల్లి నడుగగా ద్రాక్షావల్లి

12. Then the trees said to the vine, 'You come and be our king!'

13. దేవునిని మానవులను సంతోషపెట్టు నా ద్రాక్షారసమును నేనియ్యక మాని చెట్లమీద రాజునై యుండి యిటు అటు ఊగుటకు నేను వచ్చెదనా? అని వాటితో అనెను.

13. The vine replied, 'Must I forgo my wine which cheers gods and men, to go and sway over the trees?'

14. అప్పుడు చెట్లన్నియు నీవు వచ్చి మమ్మును ఏలుమని ముండ్లపొద యొద్ద మనవిచేయగా

14. Then the trees all said to the thorn bush, 'You come and be our king!'

15. ముండ్ల పొద మీరు నిజముగా నన్ను మీ మీద రాజుగా నియమించుకొన గోరినయెడల రండి నా నీడను ఆశ్రయించుడి; లేదా అగ్ని నాలోనుండి బయలుదేరి లెబానోను దేవదారు చెట్లను కాల్చివేయునని చెట్లతో చెప్పెను.

15. And the thorn bush replied to the trees, 'If you are anointing me in good faith to be your king, come and shelter in my shade. But, if not, fire will come out of the thorn bush and devour the cedars of Lebanon.'

16. నా తండ్రి మీ నిమిత్తము తన ప్రాణమును నిర్లక్ష్యపెట్టి యుద్ధము చేసి మిద్యానీయుల చేతిలోనుండి మిమ్మును విడిపించెను.

16. 'Now then, if you have acted in sincerity and good faith in making Abimelech king, if you have dealt honourably with Jerubbaal and his family, and have treated him as his actions deserved,

17. అయితే మీరు నా తండ్రి కుటుంబము మీదికి లేచి, యొక రాతిమీద అతని కుమారులైన డెబ్బదిమంది మనుష్యులను చంపి, అతని పనికత్తె కుమారుడైన అబీమెలెకు మీ సహోదరుడైనందున షెకెము వారిమీద అతనిని రాజుగా నియమించి యున్నారు. యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటి వారియెడలను మీరు ఉపకారము చేయకయు

17. my father having fought for you, risked his life and rescued you from the power of Midian,

18. అతడు చేసిన క్రియలకు మీరు ప్రతిక్రియ చేయకయు అబీమెలెకును రాజుగా నియమించుకొనిన విషయములో మీరు న్యాయముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల

18. and you today having risen up against my father's family, murdered his sons -- seventy of them on one and the same stone -- and appointed Abimelech, his slave-girl's son, to rule the leading men of Shechem, because he is your brother!-

19. నేడు మీరు యెరుబ్బయలు ఎడలను అతని యింటివారి యెడలను సత్యముగాను యథార్థముగాను ప్రవర్తించిన యెడల, అబీమెలెకునందు సంతోషించుడి అతడు మీ యందు సంతోషించునుగాక.

19. if, I say, you have acted in sincerity and good faith towards Jerubbaal and his family, then may Abimelech be your joy and may you be his!

20. లేనియెడల అబీమెలెకు నుండి అగ్ని బయలుదేరి షెకెమువారిని మిల్లో యింటి వారిని కాల్చివేయునుగాక, షెకె మువారిలోనుండియు మిల్లో యింటినుండియు అగ్ని బయలుదేరి అబీమెలెకును దహించునుగాక అని చెప్పి

20. If not, may fire come out of Abimelech and devour the leading men of Shechem and Beth-Millo, and fire come out of the leading men of Shechem and Beth-Millo to devour Abimelech!'

21. తన సహోదరుడైన అబీమెలెకునకు భయపడి యోతాము పారిపోయి బెయేరునకు వెళ్లి అక్కడ నివసించెను.

21. Jotham then took to his heels; he fled and made his way to Beer; and there he stayed, to be out of his brother Abimelech's reach.

22. అబీమెలెకు మూడు సంవత్సరములు ఇశ్రాయేలీయుల మీద ఏలికయై యుండెను.

22. Abimelech ruled Israel for three years.

23. అప్పుడు యెరుబ్బయలు డెబ్బదిమంది కుమారులకు చేయబడిన ద్రోహఫలము వారిని చంపిన అబీమెలెకను వారి సహోదరుని మీదికిని,

23. God then sent a spirit of discord between Abimelech and the leaders of Shechem, and the leaders of Shechem betrayed Abimelech.

24. అతడు తన సహోదరులను చంపునట్లు అతని చేతులను బలపరచిన షెకెము యజమానుల మీదికిని వచ్చునట్లును, వారు చేసిన ప్రాణహత్య వారి మీద వచ్చునట్లును, దేవుడు అబీమెలెకునకును షెకెము యజమానులకును వైరము కలుగుటకై వారి మీదికి దురాత్మను పంపెను. అప్పుడు షెకెము యజమానులు అబీమెలెకును వంచించిరి.

24. And this was so that the crime committed against Jerubbaal's seventy sons should be avenged, and their blood recoil on their brother Abimelech who had murdered them, and on those leaders of Shechem who had helped him to murder his brothers.

25. ఎట్లనగా షెకెము యజమానులు కొండ శిఖరములమీద అతని కొరకు మాటు గాండ్లను ఉంచి, ఆ మార్గమున తమకు సమీపించినవారి నందరిని దోచుకొనిరి; అది అబీమెలెకునకు తెలుపబడెను.

25. The leaders of Shechem put men to ambush him on the mountain tops, and these robbed anyone travelling their way. Abimelech was told of this.

26. ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును వచ్చి షెకెమునకు చేరగా షెకెము యజమానులు అతని ఆశ్రయించిరి.

26. Gaal son of Obed, with his brothers, happened to pass through Shechem and win the confidence of the leaders of Shechem.

27. వారు పొలములలోనికి పోయి వారి ద్రాక్ష పండ్లను ఏరుకొని వాటిని త్రొక్కి కృతజ్ఞతార్పణమును చెల్లించి తమ దేవతల మందిరములోనికి పోయి అన్నపానములు పుచ్చుకొనుచు అబీమెలెకును దూషింపగా

27. These went out into the countryside to harvest their vineyards; they trod the grapes and made merry and went into the temple of their god. They ate and drank there and cursed Abimelech.

28. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు ఇట్లనెను అబీమెలెకు ఏపాటివాడు? షెకెము ఏపాటివాడు? మనము అతనికెందుకు దాసులము కావలెను? అతడు యెరుబ్బయలు కుమారుడు కాడా? జెబులు అతని ఉద్యోగి కాడా? షెకెము తండ్రియైన హమోరు వారికి దాసులమగుదము గాని మనము అతని కెందుకు దాసులము కావలెను?

28. Gaal son of Obed said, 'Who is Abimelech, and what is Shechem, for us to be his slaves? Should not Jerubbaal's son and his lieutenant, Zebul, be serving the men of Hamor, father of Shechem? Why should we be his slaves?

29. ఈ జనము నా చేతిలో ఉండిన యెడల ఆహా నేను అబీమెలెకును తొలగింతును గదా అనెను. తరువాత అతడు అబీమెలెకుతో నీ సేనను ఎక్కువ చేసి బయలుదేరి రమ్మనెను.

29. Who will put this people under my command, so that I can expel Abimelech? I should say to him, 'Reinforce your army and come out!' '

30. ఆ పట్టణ ప్రధానియైన జెబులు ఎబెదు కుమారుడైన గాలుమాటలను వినినప్పుడు అతని కోపాగ్ని మండెను.

30. Zebul the governor of the town was told what Gaal son of Obed had said, and he was furious.

31. అప్పుడతడు అబీమెలెకు నొద్దకు రహస్యముగా దూతలను పంపి ఇదిగో ఎబెదు కుమారుడైన గాలును అతని బంధువులును షెకెముకు వచ్చి యున్నారు, వారు నీమీదికి ఈ పట్టణమును రేపు చున్నారు.

31. He sent messengers secretly to Abimelech to say, 'Look! Gaal son of Obed has come to Shechem with his brothers, and they are stirring up the town against you.

32. కావున రాత్రి నీవును నీతోనున్న జనులును లేచి పొలములో మాటుగా నుండుడి,

32. So, move under cover of dark, you and the men you have with you, and take up concealed positions in the countryside;

33. ప్రొద్దున సూర్యుడు ఉదయింపగానే నీవు త్వరగా లేచి పట్టణముమీద పడవలెను. అప్పుడు అతడును అతనితోనున్న జనులును నీ యొద్దకు బయలుదేరి వచ్చుచుండగా నీవు సమయము చూచి వారియెడల ప్రవర్తింపవచ్చునని వర్తమానము చేసెను.

33. then in the morning at sunrise, break cover and rush on the town. When Gaal and his supporters come out to meet you, treat them as occasion offers.'

34. అబీమెలెకును అతనితోనున్న జనులందరును రాత్రివేళ లేచి నాలుగు గుంపులై షెకెము మీద పడుటకు పొంచి యుండిరి.

34. So Abimelech set off under cover of dark with all his own supporters and took up concealed positions over against Shechem, in four groups.

35. ఎబెదు కుమారుడైన గాలు బయలుదేరి పట్టణపు గవిని దగ్గర నిలిచినప్పుడు అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులును పొంచియుండుట చాలించి లేచిరి.

35. As Gaal son of Obed was coming out and pausing at the entrance of the town gate, Abimelech and his supporters rose from their ambush.

36. గాలు ఆ జనులను చూచి జెబులుతో ఇదిగో జనులు కొండశిఖరముల మీదనుండి దిగివచ్చుచున్నారనగా, జెబులుకొండల చాయలు మనుష్యులను పోలి నీకు కనబడుచున్నవని అతనితో చెప్పెను.

36. Gaal saw these men and said to Zebul, 'Look, there are men coming down from the tops of the mountains!' Zebul answered, 'You mistake the shadow of the mountains for men.'

37. గాలుచూడుము, దేశపు ఎత్తయిన ప్థలము నుండి జనులు దిగి వచ్చుచున్నారు; ఒక దండు శకునగాండ్ల మస్తకివృక్షపు త్రోవను వచ్చు చున్నదనెను.

37. But Gaal insisted, 'Look, there are men coming down from the Navel of the Earth and another group is coming from the direction of the Diviners' Oak.'

38. జెబులు అతనితో ఆహాహా మనము అతని సేవింపవలసినందుకు అబీమెలెకు ఎవడనిన నీమాట యేమాయెను? ఇది నీవు తృణీకరించిన జనము కాదా? పోయి వారితో యుద్ధము చేయుడనగా

38. Zebul then said, 'Where are your mouthings now about 'Who is Abimelech, for us to be his slaves?' Are not these the men you made light of? Sally out, then, and fight him.'

39. గాలు షెకెము యజమానుల ముందర బయలుదేరి అబీమెలెకుతో యుద్ధము చేసెను.

39. Gaal sallied out at the head of the leaders of Shechem and engaged Abimelech.

40. అబీమెలెకు అతని తరుమగా అతడు అతని యెదుట నిలువలేక పారిపోయెను. అనేకులు గాయపడి పట్టణపు గవిని ప్రవేశించు చోట పడిరి.

40. Abimelech drove Gaal off, who turned tail, many of his men falling dead before they could reach the gate.

41. అప్పుడు అబీమెలెకు అరూమాలో దిగెను, గాలును అతని బంధువులును షెకెములో నివసింపకుండ జెబులు వారిని తోలివేసెను.

41. Abimelech then stayed at Aruma, and Zebul expelled Gaal and his brothers and prevented them from living in Shechem.

42. మరునాడు జనులు పొలములలోనికి బయలువెళ్లిరి.

42. Next day, when the people went out into the countryside, Abimelech was told of this.

43. అది అబీమెలెకునకు తెలియబడగా అతడు తన జనులను తీసికొని మూడు తెగలుగా చేయగా వారు ఆ పొలములో మాటుగా ఉండిరి; అప్పుడతడు చూడగా జనులు పట్టణము నుండి బయలుదేరి వచ్చుచుండిరి గనుక అతడు వారిమీద పడి వారిని హతముచేసెను.

43. He took his men, divided them into three groups and lay in wait in the fields. When he saw the people leaving the town, he bore down on them and slaughtered them.

44. అబీమెలెకును అతనితో నున్న తెగలును ఇంక సాగి పట్టణపు గవిని ప్రదేశమునొద్ద నిలువగా రెండు తెగలు పరుగెత్తి పొలముల లోనున్న వారందరి మీదపడి వారిని హతముచేసిరి.

44. While Abimelech and his group rushed forward and took position at the entrance to the town gate, the two other groups fell on everyone in the fields and slaughtered them.

45. ఆ దినమంతయు అబీమెలెకు ఆ పట్టణస్థులతో యుద్ధముచేసి పట్టణమును చుట్టుకొని అందులోనున్న జనులను చంపి పట్టణమును పడగొట్టి దాని స్థలమున ఉప్పు జల్లెను.

45. All that day Abimelech attacked the town. He stormed it and slaughtered the people inside, razed the town and sowed it with salt.

46. షెకెము గోపుర యజమానులందరు ఆ వార్త విని ఏల్‌ బెరీతు గుడియొక్క కోటలోనికి చొరబడిరి.

46. On hearing this, all the leading men inside Migdal-Shechem took refuge in the crypt of the temple of El-Berith.

47. షెకెము గోపుర యజమానులందరు కూడియున్న సంగతి అబీ మెలెకునకు తెలుపబడినప్పుడు

47. As soon as Abimelech heard that the leading men inside Migdal-Shechem had all gathered there,

48. అబీమెలెకును అతనితో నున్న జనులందరును సల్మోను కొండనెక్కి అబీమెలెకు గొడ్డలిని చేత పట్టుకొని చెట్లనుండి పెద్ద కొమ్మను నరికి యెత్తి భుజముమీద పెట్టుకొనినేను దేనిచేయుట మీరు చూచితిరో మీరును నేను చేసినట్టుగా దానిని త్వరగా చేయుడని తనతోనున్న జనులతో చెప్పెను.

48. he went up Mount Zalmon with all his men. Then taking an axe in his hands, he cut off the branch of a tree, picked it up and put it on his shoulder, and said to the men with him, 'Hurry and do what you have seen me do.'

49. అప్పుడు ఆ జనులందరిలో ప్రతివాడును ఒక్కొక కొమ్మను నరికి అబీమెలెకును వెంబడించి ఆ కోట దగ్గర వాటిని పెట్టి వాటివలన ఆ కోటను అగ్నిచేత కాల్చిరి. అప్పుడు షెకెము గోపుర యజమానులు, అనగా స్త్రీ పురుషులు ఇంచుమించు వెయ్యిమంది చచ్చిరి.

49. Each of his men similarly cut off a branch; then, following Abimelech, they piled the branches over the crypt and set it on fire over those who were inside; so that all the people in Migdal-Shechem died too, about a thousand men and women.

50. తరువాత అబీమెలెకు తేబేసుకు పోయి తేబేసునొద్ద దిగి దాని పట్టుకొనెను.

50. Abimelech then marched on Thebez, besieged it and captured it.

51. ఆ పట్టణమునడుమ ఒక బలమైన గోపురముండగా స్త్రీ పురుషులును పట్టణపు యజమానులును అక్కడికి పారిపోయి తలుపులు వేసికొని గోపుర శిఖరము మీదికెక్కిరి.

51. In the middle of the town there was a fortified tower in which all the men and women and all the leading men of the town took refuge. They locked the door behind them and climbed up to the roof of the tower.

52. అబీమెలెకు ఆ గోపురము నొద్దకు వచ్చి దానిమీద పడి యుద్ధము చేసి అగ్నిచేత దాని కాల్చుటకు గోపురద్వారమునొద్దకు రాగా

52. Abimelech reached the tower and attacked it. As he was approaching the door of the tower to set it on fire,

53. ఒక స్త్రీ అబీమెలెకు తలమీద తిరుగటి మీది రాతిని పడవేసినందున అతని కపాలము పగిలెను.

53. a woman threw down a millstone on his head and cracked his skull.

54. అప్పుడతడు తన ఆయుధములను మోయు బంటును త్వరగా పిలిచి ఒక స్త్రీ అతని చంపెనని నన్ను గూర్చి యెవరును అనుకొనకుండునట్లు నీ కత్తి దూసి నన్ను చంపుమని చెప్పగా ఆ బంటు అతని పొడువగా అతడు చచ్చెను.

54. He instantly called his young armour-bearer and said, 'Draw your sword and kill me, so that it will not be said of me that 'A woman killed him'.' His armour-bearer ran him through, and he died.

55. అబీమెలెకు చనిపోయెనని ఇశ్రాయేలీయులు తెలిసికొనినప్పుడు ఎవరిచోటికి వారు పోయిరి.

55. When the men of Israel saw that Abimelech was dead, they dispersed to their homes.

56. అట్లు అబీమెలెకు తన డెబ్బదిమంది సహోదరులను చంపుటవలన తన తండ్రికి చేసిన ద్రోహమును దేవుడు మరల అతనిమీదికి రప్పించెను.

56. Thus God made to recoil on Abimelech the evil he had done his father by murdering his seventy brothers,

57. షెకెమువారు చేసిన ద్రోహమంతటిని దేవుడు వారి తలలమీదికి మరల రాజేసెను; యెరుబ్బయలు కుమారుడైన యోతాము శాపము వారిమీదికి వచ్చెను.

57. and all the evil that the men of Shechem had done God made recoil on their heads too. And so the curse of Jotham son of Jerubbaal came true for them.